Başlık: 1987’den Bu Yana Hamas’ın Suikasta Uğrayan ve Öldürülen Liderleri
İsmail Haniye’nin İran’ın başkenti Tahran’da suikaste uğramasının ardından, Hamas’ın liderliğine atanan Yahya Sinvar da Gazze’de hayatını kaybetti. İsrail güvenlik güçleri, 61 yaşındaki Sinvar’ın 7 Ekim saldırısının planlayıcısı olduğu değerlendirmesini yaptı. Sinvar, 1962 yılında Gazze Şeridi’ndeki Han Yunus Mülteci Kampı’nda dünyaya gelmişti. 1987’de Batı Şeria ve Gazze Şeridi’nde gerçekleşen ilk Filistin ayaklanması itibarıyla, İsrail’in Hamas’ın liderleri ve önemli figürlerine suikast düzenlemekle itham ediliyor. Hamas, lideri İsmail Haniye’nin İsrail’in Tahran’da gerçekleştirdiği bir operasyonla hayatını kaybettiğini duyurdu.
Örgütün siyasi kanadının lideri olan İsmail Haniye, 31 Temmuz 2024 tarihinde Tahran’daki konutunda hedef alınarak öldürüldü. Gazze’de yapılan ateşkes görüşmelerinden herhangi bir olumlu sonuç alınamazken, ABD tarafı müzakerelerin ‘yapıcı ilerlemesi’ gerektiğini vurguladı. Haniye’nin üç oğlunun da bu saldırı sırasında öldüğü bilgisi paylaşılmıştır. Filistin lideri Abbas, BM Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada, ‘Gazze’nin tek karışını bile İsrail’e vermeyeceğiz’ sözlerini ifade etti. Gazze’ye ulaşan insani yardım ile ilgili durum ise sıkça gündeme gelmekte.
Haniye, İran’ın yeni cumhurbaşkanının yemin törenini katılmak üzere Tahran’da bulunuyordu. İsrail, Haniye’nin ölümüyle ilgili resmi bir üstlenim açıklaması yapmadı, fakat bu konularda genellikle sessiz kalmaları biliniyor.
Yahya Ayyaş, intihar eylemcilerinin arkasında yer alan ve “Mühendis” olarak tanınan bir figürdür. 5 Ocak 1996 tarihinde, o zamanlar Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) tarafından yönetilen Gazze’de öldürüldü. Ayyaş’ın elindeki cep telefonunun patlamasıyla hayatını kaybettiği ve Filistinlilerin, suikastın sorumlusunun İsrail olduğunu vurguladığı bildirildi. Hamas, Şubat ve Mart aylarında üç İsrail kentinde düzenlenen dört intihar saldırısıyla 59 kişinin ölümüne neden oldu.
Hamas’ın eski siyasi lideri Halid Meşal, 1997 yılında Ürdün’ün başkenti Amman’da düzenlenen başarısız bir suikast girişimine maruz kalmıştı. Meşal’e yolda yürürken şırınga ile zehir enjekte edildi. Ürdün’de yetkililer, bu suikast girişimini açığa çıkardı ve iki Mossad ajanını tutukladı. O dönemin Ürdün Kralı Hüseyin, Netanyahu’dan Meşal’e enjekte edilen maddenin panzehrini talep etti. Aksi takdirde zanlıları asma ve Ürdün’ün İsrail ile olan barış anlaşmasını sona erdirme tehdidini savurdu. Dönemin ABD Başkanı Bill Clinton’ın baskılara karşısında Netanyahu, öncesinde reddettiği bu isteği kabul etmek zorunda kaldı ve ayrıca Hamas lideri Şeyh Ahmed Yasin’i serbest bırakmayı taahhüt etti. Fakat, Yasin yedi yıl sonra Gazze’de öldürüldü.
Şeyh Ahmed Yasin, 22 Mart 2004 tarihinde Gazze’de bir camiden çıkarken helikopterle atılan bir füzeyle yaşamını yitirdi. Bu olayın ardından binlerce Filistinli Gazze’de ‘intikam’ sloganlarıyla sokağa döküldü. Hamas yetkilileri, İsrail’in bu suikastıyla ‘cehennemin kapılarını açtığını’ belirtti. Olay, Filistin ve diğer Müslüman ülkelerde büyük protestolara ve kınamalara sebep oldu, ayrıca İsrail-Filistin çatışmasında önemli bir tırmanışı ifade etti.
Abdülaziz El Rantisi, 17 Nisan 2004 tarihinde Gazze’deki bir araç üzerine düzenlenen füze saldırısında hayatını kaybetti. Bu saldırıda Rantisi’nin yanı sıra iki koruması da hayatını kaybetti. Rantisi’nin halefinin kimliği ise gizli kaldı. Suikast, Şeyh Ahmed Yasin’in öldürülmesinin ardından gerçekleşti.
Adnan El Gul, Hamas’ın bombalama uzmanı olarak biliniyordu ve 21 Ekim 2004’te Gazze’de bir İsrail hava saldırısında yaşamını yitirdi. El Gul, Hamas’ın askeri kanadı olan İzzeddin el-Kassam Tugayları’nın lideri Muhammed Deif’e yardımda bulunan önemli bir isimdi.
Nizar Rayan, Hamas’ın en radikal siyasi liderlerinden biri olarak dikkat çekiyordu. Yeni intihar saldırıları düzenlenmesi çağrısında bulunmuştu. Rayan, 1 Ocak 2009’da Cebaliye mülteci kampındaki bir bombalama sırasında dört eşinden ikisi ve yedi çocuğuyla birlikte hayatını kaybetti. 15 Ocak 2009’da ise Gazze Şeridi’nde Hamas’ın İçişleri Bakanı Said Seyyam, bir İsrail hava saldırısında öldürüldü. Seyyam, 13.000’den fazla Hamas polisi ve güvenlik görevlisinden sorumluydu.
Salih Aruri, 2 Ocak 2024 tarihinde Beyrut’un güney banliyölerindeki Dahiye’de İsrail’e ait bir insansız hava aracı tarafından hedef alındı ve hayatını kaybetti. Aruri, aynı zamanda Hamas’ın askeri kanadı olan Kassam Tugayları’nın kurucusu olarak da biliniyordu.
