HTŞ’nin Merkezi: Halep’ten Hama’ya Tırmanış

Suriye’de Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) liderliğindeki gruplar, 27 Kasım’da başlattıkları operasyon ile Halep’ten sonra stratejik Hama kentini de kontrol altına aldı. Suriye ordusu, çatışmaların yoğunlaşmasıyla birlikte askerleri ve terörist gruplar arasında yaşanan çatışmalara dair “Son birkaç saatte, bu gruplar birkaç akstan şehre girdi” açıklamasını yaptı. Ordu, buradaki askerlere başka bölgelerde görev verildiğini aktardı. HTŞ’ye yakın kaynaklar, sabah saatlerinden itibaren şehirye girişlerin hızlandığını ve şehir merkezinde bir hapishane dahil olmak üzere çeşitli alanların ele geçirildiğini bildirdi. Böylece Suriye ordusu, 2011 yılında iç savaşın patlak vermesinden bu yana Hama’yı ilk kez kaybetmiş oldu. Hama’nın kontrolünün sağlanmasıyla HTŞ liderliğindeki gruplar, başkent Şam’a bir adım daha yaklaşmış oldu. Hama ile Şam arasında 220 kilometre mesafe bulunuyor. HTŞ, Türkiye tarafından “terör örgütleri listesi”ne alınmış bir İslamcı militan grup. Birleşmiş Milletler (BM), son çatışmalarda çoğu savaşçı olmak üzere yüzlerce kişinin yaşamını yitirdiğini ve yaklaşık 50 bin kişinin evlerini terk etmek zorunda kaldığını duyurdu. Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, HTŞ operasyonunu “terör eylemi” olarak değerlendirerek, ABD ve Batı ülkelerini sorumlu tuttu. Suriye’de 2011 yılında başlayan iç savaş nedeniyle 2020’de varılan ateşkesten sonra büyük ölçüde duraksayan çatışmalar yeniden alevlendi. Muhalif gruplar, kuzeybatıda yer alan İdlib şehri ve çevresinde büyük oranda kontrollerini sürdürüyordu. HTŞ’nin Halep’teki operasyonlarıyla birlikte Rusya ve Suriye orduları, İdlib’e yönelik hava saldırılarına başladı. Sivil savunma grubu “Beyaz Baretliler”, bu hava saldırılarında en az 25 kişinin yaşamını yitirdiğini bildirdi. 14 eyaletten biri olan İdlib, Suriye’nin kuzeybatısında Türkiye sınırında yer alıyor. İdlib, Harem, Cisr eş-Şuğur, Ariha ve Maarat El Numan şehirlerinden oluşuyor ve İdlib merkezi Halep’e 55 kilometre mesafede. HTŞ’nin operasyonları devam ederken, Suriye Milli Ordusu (SMO) da Tel Rıfat kentine yönelik bir harekâta başladı. Bu bölge, SDG tarafından kontrol ediliyordu. Anadolu Ajansı, SMO’nun “Özgürlük Şafağı” adı verilen operasyonu sonucu ilçe merkezinin kontrolünü tamamen sağladığını ve dış kesimlerde ilerlemeye devam ettiğini aktardı. Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’ne göre SMO, Halep’in kuzeyinde 200 bin Suriyeli Kürdün Türkiye destekli fraksiyonlar tarafından kuşatıldığını ve bölge ile iletişimin tamamen kesildiğini bildirdi. Türkiye, Astana Süreci ortakları olan Rusya ve İran ile diplomatik temaslarını sürdürmeye devam ediyor. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Suriye’deki gelişmelerin, “Şam’ın muhaliflerle ve kendi halkıyla bir anlaşma yapması ihtiyacını bir kez daha gösterdiğini” ifade etti. Fidan, “Yeni bir göç dalgasını tetikleyecek hiçbir eyleme girişmeyeceğiz” dedi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2 Aralık’da Suriye’nin toprak bütünlüğünün korunmasının ve istikrarsızlığın Suriye halkının meşru talepleri doğrultusunda sona erdirilmesinin en büyük temennileri olduğunu belirtti. Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, 1 Aralık Pazar günü İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi ile görüşmesinin ardından müttefiklerin ve dostların önemine değindi. Arakçi ise, 2 Aralık’da Türkiye’de Hakan Fidan ile yaptığı görüşmede muhaliflerin ABD ve İsrail’den destek aldıklarını söyledi. Moskova, İdlib, Hama ve Halep’teki terörist saldırıları püskürtmek için Suriye hükümeti güçlerine destek verdiklerinin altını çizerken, Türkiye ile işbirliği içinde olunması çağrısını yaptı. 3 Aralık’ta Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile telefon görüşmesinde radikal grupların Suriye devletine yönelik terör saldırılarına bir an önce son verilmesi gerektiğini vurguladı. İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, Suriye ordusunun isyancılarla mücadele edebilecek güçte olduğunu, İran’ın ve “direniş güçlerinin” destek sağlayacaklarını belirtti. Hizbullah kaynakları ise böyle bir talep almadıklarını ve Suriye’ye destek vermeye hazır olmadıklarını ifade etti. ABD, Fransa, Almanya ve İngiltere ise ortak bir açıklama yaparak, tüm taraflara gerilimi azaltmaları yönünde çağrıda bulundu.