Orijinal Başlık: İngiltere ve ABD, ‘terör örgütü’ listesinde yer alan HTŞ ile nasıl iletişim kuruyor?
İngiltere Dışişleri Bakanı David Lammy, İngiliz hükümetinin Suriye’de Esad yönetimini deviren Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) adlı muhalefet grubuyla “diplomatik temas” halinde olduğunu açıkladı. Lammy, HTŞ’nin hala terörist örgüt olarak tanındığını, ancak İngiltere’nin “diplomatik ilişkiler kurabileceğini ve bunu beklenildiği üzere yaptığını” belirtti. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken de Cumartesi günü, ABD’nin HTŞ ile “doğrudan temas” halinde olduğunu duyurdu. Bu, ABD’nin HTŞ ile doğrudan iletişim kurduğuna dair ilk resmi bilgi olarak kaydedildi. İngiltere ve ABD’den gelen bu açıklamalar, bu ülkeler de dahil olmak üzere birçok devletin terör örgütleri listesinde bulunan HTŞ ile gelecekte hangi şekilde temas kurulacağıyla ilgili tartışmaları şekillendirecek gibi görünüyor.
Suriye’de HTŞ’nin çağrısıyla birçok şehirde Esad’ın devrilişi kutlandı. Suriye Milli Ordusu’nun Tel Rıfat operasyonu hakkında neler biliniyor? Öldürülen 13 yaşındaki Hamza’nın annesi, “Esad inşallah bedelini ödeyecek” dedi. Kemi Badenoch, İngiltere’de Muhafazakar Parti’nin ilk siyah lideri oldu.
Öte yandan, İngiliz hükümeti, bölgedeki mülteciler de dahil olmak üzere “savunmasız Suriyelilere” yönelik 50 milyon sterlinlik yeni bir insani yardım paketi açıkladı. Lammy, “Suriye’de temsili ve kapsayıcı bir hükümet görmeyi arzuluyoruz. Kimyasal silahların tehlike altında olmadığı, kullanılmadığı ve şiddetin devam etmeyeceği konusunda güvence almak istiyoruz” şeklinde konuştu. Lammy, bu bağlamda şunları ifade etti: “Bu nedenle, diplomasi ve istihbarat dahil elimizdeki tüm kanalları kullanarak gerektiğinde HTŞ ile muhatap olma arayışı içindeyiz.”
İngiliz dışişleri kaynakları, HTŞ ile diplomatik temasın Dışişleri Bakanı’nın bizzat katılmasını gerektirmediğine dikkat çekiyor. Bu kaynaklar, temasın mevcut terörizm yasaları çerçevesinde mümkün olduğunu vurgulayarak, sivil toplum kuruluşlarının insani yardım amacıyla iletişim kurmasını örnek gösteriyor. İngiltere’nin HTŞ’yi terör örgütleri listesinden çıkardığı anlamına gelmeyen bu adımın, ileride HTŞ’yi eylemlerine göre konumlandıracağı ifade ediliyor. ABD Dışişleri Bakanı Blinken, Cumartesi günü yaptığı açıklamada, HTŞ ile iletişimlerinin özellikle kayıp Amerikalı gazeteci Austin Tice’ın durumu üzerine olduğunu belirtmişti. Pazar günü Lammy ile Blinken arasında yapılan görüşmede, Blinken Washington’un “Suriye halkının seçtiği temsili hükümete destek vereceğini” ifade etti.
Lammy, HTŞ’nin İngiltere’nin terör örgütleri listesinden çıkarılıp çıkarılmayacağıyla ilgili bir soruya verdiği cevapta, örgütün El Kaide ile bağlantıllarını hatırlatarak, “El Kaide, İngiliz topraklarında büyük can kayıplarına sebep oldu. HTŞ’yi eylemlerine göre değerlendireceğiz. Gelecekle ilgili öngörüde bulunamam, fakat bunun Suriye açısından önemli bir dönemeç olduğunu kabul ediyoruz” dedi. HTŞ’nin durumu hakkında İngiltere Başbakanı Keir Starmer henüz bir karar vereceklerini ifade etti.
İngiltere’nin Suriye’ye para yardımına yönelik kararı, Ürdün’ün Akabe kentinde yapılan dışişleri bakanları toplantısının ardından geldi. Arap Birliği tarafından oluşturulan Arap Bakanlar Temas Komitesi’nin Suriye üzerine ilk uluslararası toplantısı Akabe’de gerçekleştirildi ve bu toplantıya Türkiye, ABD, İngiltere, Fransa, Almanya, Bahreyn, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri, Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler temsilcileri katıldı. HTŞ bu toplantıda temsil edilmedi. İngiltere, 2013’te Suriye’deki iç savaşın alevlenmesi üzerine Şam’daki büyükelçiliğini kapatmıştı. 2011-2021 yılları arasında, 30 binden fazla Suriyeli İngiltere’de sığınma hakkı elde etti.