İnsanlar Terapi İçin ChatGPT Kullanıyor – Peki Bu İyi Bir Fikir mi?

Yapay zeka teknolojisinin hızla gelişmesiyle birlikte, ChatGPT gibi AI araçları günlük hayatımızın bir parçası haline gelmeye başladı. Şaşırtıcı bir şekilde, giderek daha fazla insan duygusal destek ve terapi amaçlı olarak ChatGPT’ye yöneliyor. Peki uzmanlar bu trendin güvenilirliği ve etkinliği konusunda ne düşünüyor?

ChatGPT’nin Terapi Amaçlı Kullanımı Artıyor

Dünya genelinde aylık 200 milyona yakın aktif kullanıcısı olan ChatGPT, ABD’de 77 milyondan fazla kişi tarafından kullanılıyor. Birçok kullanıcı, zor zamanlarında duygusal destek için bu AI aracına başvurduğunu belirtiyor. Örneğin sosyal medya fenomeni McNamara, duygularını anlamak ve çözüm bulmak için sıklıkla ChatGPT’den yardım aldığını ve bunun kendisine inanılmaz derecede fayda sağladığını söylüyor[6].

Giderek daha fazla genç, ChatGPT’yi adeta bir terapi aracı gibi kullanıyor. Düşük maliyetli ve 7/24 erişilebilir olması, geleneksel terapiye bir alternatif olarak görülmesini sağlıyor. ABD’de yükselen stres, anksiyete ve depresyon oranları da insanları bu tür çözümlere yöneltiyor[6].

Uzmanlar Uyarıyor: ChatGPT Gerçek Terapinin Yerini Tutamaz

Ancak ruh sağlığı uzmanları, bu trendin risklerine dikkat çekiyor. Terapist Rachel Goldberg’e göre yapay zeka araçları, yalnız hisseden ve hızlı bir deşarj arayan kişiler için faydalı olabilir ancak gerçek terapinin inceliklerini yansıtamaz[6]:

• Terapist-danışan arasındaki bağ ve insan etkileşimi, etkin terapi için çok önemli.

• Yapay zeka, kişisel gelişim için gerekli olan güven ve hassas konuları keşfetme sürecini sağlayamaz.

• Hızlı başa çıkma stratejileri veya öz-yansıtma sağlasa da, yapay zekanın kapasitesi sınırlı.

Uzmanlar, tutarsız bakımın reddedilme hissi ve güvensizliğe yol açabileceğini, yapay zekanın ise kişisel dokunuştan yoksun olsa da aynı riskleri taşımadığını belirtiyor. Yine de yapay zekanın rolünün danışanın ihtiyaçlarına göre değişeceğinin altı çiziliyor[6].

Sonuç: Yapay Zeka Terapiyi Destekleyici Bir Araç Olabilir

Özetle, yapay zeka araçlarının terapi alanındaki rolü hala belirsiz. Birincil tedavi yöntemi olarak kullanılması önerilmese de, geleneksel terapiyi destekleyici bir araç olarak fayda sağlayabilir[6]:

• Kişinin duygularını keşfetmesine yardımcı olup öz-farkındalığı artırabilir.

• Hızlı başa çıkma yöntemleri ve günlük öneriler sunabilir.

• 7/24 erişilebilirlik ve düşük maliyet, terapiye erişimi artırabilir.

Ancak yapay zekanın sınırlarının iyi anlaşılması ve gerçek bir terapistin yerini tutamayacağının unutulmaması gerekiyor. Ruh sağlığı sorunları yaşayanların mutlaka bir uzmana danışması önem taşıyor.

Kaynaklar:

[1] Assessing the Effectiveness of ChatGPT in Delivering Mental Health … https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10838501/

[2] Is ChatGPT ready to change mental healthcare? Challenges and … https://www.frontiersin.org/journals/human-dynamics/articles/10.3389/fhumd.2023.1289255/full

[3] Should You Use ChatGPT For Therapy? What Experts Say. https://www.buzzfeednews.com/article/fjollaarifi/chatgpt-ai-for-therapy-mental-health

[4] Pros and Cons of AI in Mental Health – Clarity Cooperative https://claritycooperative.com/blog/from-a-therapists-perspective-the-pros-and-cons-of-ai-in-mental-health

[5] Using ChatGpt for Therapy Notes (Benefits and Limitations) – Mentalyc https://www.mentalyc.com/blog/using-chatgpt-for-therapy-notes

[6] People Are Using ChatGPT for Therapy—but Is It a Good Idea? https://www.newsweek.com/chatgpt-therapy-mental-health-crisis-ai-1939858

[7] August 2024 National Poll: Harris 50%, Trump 46% – Emerson Polling https://emersoncollegepolling.com/august-2024-national-poll-harris-50-trump-46/