İranlı yetkililer, iki ayı aşkın süredir kıyafet yönetmeliğiyle bağlantılı protestoları bastırmaya çalışırken, onlarca yıllık zorunlu başörtüsü yasasını gözden geçirmeye başladıklarını duyurdu.
Protestolar İran’ı kasıp kavuruyor 22 yaşındaki Kürt asıllı Mahsa Amini’nin şeriata dayalı kanunları çiğnediği iddiasıyla ahlak polisi tarafından tutuklanmasıyla 16 Eylül’de gözaltında öldürülmesinden bu yana protestolar İran’ı kasıp kavuruyor.
Göstericiler başörtülerini yaktı ve hükümet karşıtı sloganlar attı. Amini’nin ölümünden bu yana, özellikle Tahran’ın modaya uygun kuzey kesiminde başörtüsü politikasına uymayan kadınların sayısı giderek artıyor.
İran Başsavcısı Mohammad Cafer Montazeri, yasanın herhangi bir değişikliğe ihtiyacı olup olmadığı konusunda “hem parlamento hem de yargı (konu üzerinde) çalışıyor” dedi.
ISNA haber ajansının aktardığına göre, büyük ölçüde muhafazakarların elinde olan iki kurum tarafından yasada nelerin değiştirilebileceği belirtilmedi.
Başsavcı, inceleme ekibinin Çarşamba günü parlamentonun kültür komisyonuyla bir araya geldiğini ve “sonuçları bir veya iki hafta içinde göreceğini” söyledi.
Cumhurbaşkanı Ebrahim Raisi Cumartesi günü İran’ın cumhuriyetçi ve İslami temellerinin anayasal olarak sağlam olduğunu söyledi.
Televizyonda yayınlanan yorumlarında, “Ancak anayasayı uygulamak için esnek olabilecek yöntemler var.” dedi.
Başörtüsü, ABD destekli monarşiyi deviren İslam Devrimi’nden dört yıl sonra, Nisan 1983’te İran’daki tüm kadınlar için zorunlu hale geldi.
Muhafazakarların bunun zorunlu olması gerektiğinde ısrar ettiği, reformistlerin ise bunu bireysel tercihe bırakmak istediği bir ülkede bu, son derece hassas bir konu olmaya devam ediyor.
Yasanın zorunlu hale gelmesinden sonra, değişen giyim normları ile kadınları dar kot pantolonlar ve bol, renkli başörtüsü içinde görmek olağan hale geldi.
Ancak bu yılın Temmuz ayında aşırı muhafazakar olan Raisi, “tüm devlet kurumlarının başörtüsü yasasını uygulamak için seferber edilmesi” çağrısında bulundu.
Ancak birçok kadın kuralları esnetmeye devam etti.
Eylül ayında, İran’ın ana reformcu partisi zorunlu başörtüsü yasasının kaldırılması çağrısında bulundu.
Eski reformcu Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi’nin akrabaları tarafından kurulan İslami İran Halk Birliği Partisi Cumartesi günü yetkililerden “zorunlu başörtüsü yasasının iptalinin önünü açan yasal unsurları hazırlamasını” talep etti.
Muhalif grup ayrıca İslam Cumhuriyeti’ne “ahlak polisinin faaliyetlerinin sona erdiğini resmen ilan etmesi” ve “barışçıl gösterilere izin vermesi” çağrısında bulundu.
İran, yeminli düşmanı ABD’yi ve İngiltere, İsrail ve ülke dışındaki Kürt grupları da dahil olmak üzere müttefiklerini, hükümetin “isyan” olarak adlandırdığı sokak protestolarını kışkırtmakla suçluyor.
İran İslam Devrim Muhafızları’ndan bir general, bu hafta ilk kez, Amini’nin ölümünden bu yana çıkan olaylarda 300’den fazla kişinin hayatını kaybettiğini söyledi.
İran’ın en üst düzey güvenlik organı Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi Cumartesi günü protestolar sırasında öldürülen insan sayısının “200’ü aştığını” söyledi.
Devlet haber ajansı IRNA’nın aktardığına göre, sayının güvenlik görevlileri, siviller ve “ayrılıkçılar” ile “isyancılar”ı içerdiğini söyledi.
Oslo merkezli sivil toplum örgütü İran İnsan Hakları Salı günü yaptığı açıklamada, “ülke çapında devam eden protestolarda güvenlik güçleri tarafından en az 448 kişinin öldürüldüğünü” söyledi.
BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk geçen hafta protestolarda aralarında çocukların da bulunduğu 14 bin kişinin tutuklandığını söyledi.
Tutuklama kampanyası sporcuları, ünlüleri ve gazetecileri tuzağa düşürdü.
Reform yanlısı Shargh gazetesinin haberine göre, tutuklanacak son isimler arasında Cumartesi günü evinde gözaltına alınan film yıldızı Mitra Hajjar da var.
Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi, insan kaybına ek olarak, şiddetin trilyonlarca riyal (milyonlarca dolar) değerinde hasara neden olduğunu söyledi.
Daily Sabah Bülteni
Türkiye'de, bölgesinde ve dünyada olup bitenlerden haberdar olun.
BENİ KAYDET
İstediğiniz zaman abonelikten çıkabilirsiniz. Kaydolarak Kullanım Koşullarımızı ve Gizlilik Politikamızı kabul etmiş olursunuz. Bu site reCAPTCHA tarafından korunmaktadır ve Google Gizlilik Politikası ile Hizmet Şartları geçerlidir.
.
