İran’da Hak Savunucusu, Rejime Tepki Olarak İntihar Etti: Bir Cesaret Hikayesi

14 Kasım 2024’te İran’da tanınmış bir insan hakları savunucusu, tutuklu bulunan bazı bireylerin serbest bırakılması için yapılan çağrının sonuçsuz kalması üzerine intihar etti. Kianoosh Sanjari’nin yüksek bir binadan atlayarak yaşamını sonlandırdığı doğrulandı. Ölümünden önce sosyal medya üzerinden yaptığı bir paylaşımla İran rejimine hitaben, dört siyasi tutuklunun serbest bırakılmasını talep etti. Sanjari, hükümete Çarşamba günü yerel saatle 19:00’a kadar süre tanıdığını açıkladı. İlk paylaşımında, “Eğer Fateme Sepehari, Nasreen Shakrami, Tomaj Salehi ve Arsham Rezaei bugün saat 19:00’a kadar serbest bırakılmazlarsa… Hamaney ve ortaklarının diktatörlüğüne karşı protesto amaçlı olarak hayatıma son vereceğim” şeklinde yazmıştı. Bu süre dolduktan sonra yaptığı son paylaşımında ise, “İranlıların bir gün uyanıp köleliğin üstesinden gelmelerini” istediğini ifade etti. Sanjari, “Protesto, her İran vatandaşının hakkıdır. Hiç kimse fikirlerini ifade ettiği için hapse atılmamalıdır” şeklinde konuştu. Özgürlük mücadelesini sembolize eden Sanjari, serbest bırakılmasını talep ettiği dört mahkumun Mahsa Amini protestolarına katıldıkları için yargılandığını belirtti. İranlı hak savunucusu Hossein Ronaghi, Sanjari’yi anarak X platformunda, “Kianoosh Sanjari sadece bir isim değil, yıllar süren acı, direniş ve özgürlük mücadelesinin sembolüdür” ifadelerini kullandı. Kianoosh Sanjari, 1999 ile 2007 yılları arasında birçok kez tutuklandıkdan sonra İran’ı terk etti ve Norveç’te sığınma hakkı elde etti. Sonrasında ABD merkezli Voice of America’nın Farsça servisinde çalıştı. 2016 yılında annesine bakmak için İran’a döndüğünde tekrar tutuklandı ve siyasi tutukluların bulunduğu Evin Cezaevi’nde 11 yıl hapis cezasına çarptırıldı. 2019’da tıbbi gerekçelerle kefaletle serbest bırakılan Sanjari, daha sonra bir psikiyatri hastanesine yatırıldı. Hapisteyken kendisine elektrik şoku verildiği, yatağa zincirlendiği ve zorla madde enjekte edildiği iddialarında bulundu.