İran’da Ünlü Hak Savunucusunun Protesto İçin Seçtiği Şok Edici Yol

Kaynak: Getty Images Yazan: Ruth Comerford Unvan: BBC News 14 Kasım 2024 İran’da tanınmış bir insan hakları savunucusu, tutuklu kişilerin serbest bırakılması talebinin yanıtsız kalmasının ardından intihar etti. Kianoosh Sanjari’nin yüksek bir binadan atlayarak yaşamına son verdiği doğrulandı. Sanjari, ölmeden önce sosyal medya üzerinden yaptığı bir paylaşımda, İran hükümetine hitaben dört siyasi tutuklunun serbest bırakılmasını talep etti. Sanjari, Çarşamba günü yerel saatle 19:00’a kadar hükümete süre tanıdığını duyurdu. İlk paylaşımında, “Eğer Fateme Sepehari, Nasreen Shakrami, Tomaj Salehi ve Arsham Rezaei, bugün saat 19:00’a kadar serbest bırakılmazlarsa, Hamaney ve yandaşlarının diktatörlüğüne karşı bir protesto eylemi olarak hayatıma son vereceğim” mesajını paylaştı. Gezi Parkı davasında Osman Kavala’nın yeniden yargılanma talebi geri çevrildi. İngiltere hükümeti ‘aşırılık’ tanımını güncelledi; yeni düzenleme neden eleştiriliyor? İran’da kampüste soyunan genç kadın: BM ve Uluslararası Af Örgütü’nden ‘serbest bırakın’ çağrısı. Gazeteci Furkan Karabay tutuklandı. Bu sürenin dolmasının ardından yaptığı son paylaşımda, “İran halkının bir gün uyanarak köleliğin üstesinden gelmesini” ümit ettiğini belirtti. Sanjari, “Protesto, her İran vatandaşı için bir haktır. Hiç kimse düşüncelerini ifade ettiği için hapse atılmamalıdır” ifadelerini kullandı. Sanjari’nin serbest bırakılmasını istediği dört tutuklu, Mahsa Amini protestolarına katıldıkları için yargılanmıştı. İranlı hak savunucusu Hossein Ronaghi, Sanjari’yi anarak yaptığı X paylaşımında, “Kianoosh Sanjari sadece bir isim değil, yıllar boyunca süregelen acının, direnişin ve özgürlük mücadelesinin sembolüdür” dedi. Annesine bakmak amacıyla İran’a dönmüştü. 1999 ile 2007 yılları arasında defalarca gözaltına alınan Kianoosh Sanjari, daha sonra İran’ı terk etti ve Norveç’te sığınma hakkı kazandı. Ardından ABD merkezli Voice of America’nın Farsça servisinde çalışmaya başladı. 2016 yılında annesine bakmak için İran’a geri döndü ancak tutuklandı. Siyasi mahkumların bulunduğu Evin Cezaevi’nde 11 yıl hapis cezasına mahkum edildi. 2019 yılında tıbbi nedenlerle kefaletle serbest bırakıldı ve ardından bir psikiyatri hastanesine yatırıldı. Mahkumiyeti sırasında kendisine elektrik şoku verildiğini, yatağa zincirlendiğini ve zorla madde enjekte edildiğini iddia etti.