İran’ın Dini Lideri Hamaney’den Sert Mesaj: ABD ve İsrail’e Cevap Gecikmeyecek!

İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney, geçtiğimiz hafta İsrail’in İran’a gerçekleştirdiği saldırılarla ilgili olarak, “ABD ve İsrail’e sert bir yanıt vereceğiz” ifadelerini kullandı. Hamaney, bu açıklamayı 1979’da Tahran’da bulunan ABD Büyükelçiliği’nin basılmasıyla başlayan rehine krizinin 45. yılı dolayısıyla düzenlenen bir etkinlikte öğrencilere yaptı. Hamaney’in sözleri, İran ile İsrail arasında meydana gelen karşılıklı füze saldırılarının ardından geldi. Geçen hafta, İsrail’in İran’a yönelik saldırılarında dört İran askerinin hayatını kaybettiği bildirilmişti. İran ise Ekim ayının başında İsrail’e çok sayıda füze ile saldırmıştı; bu saldırılar, Hizbullah ve Hamas liderlerinin öldürülmesine yanıt olarak gerçekleştirilmişti. Hamaney, “İran’ın düşmanları”nın yaptığı saldırılara karşı, İran’a ve “direniş eksenine” yönelik ağır bir tepkiyle karşılaşacaklarını belirtti. Hamaney’in açıklamalarından sonra, Hamas, lideri İsmail Haniye’nin İsrail’in Tahran’a düzenlediği saldırıda öldüğünü duyurdu. İran’ın “direniş ekseni” olarak adlandırılan ittifakı, Tahran’ın desteklediği grup ve örgütleri kapsıyor; bunlar arasında Gazze’de Hamas, Lübnan’da Hizbullah, Yemen’de Husi hareketi ile Irak ve Suriye’deki silahlı bazı gruplar yer alıyor. Bu grupların çoğu, Batılı ülkeler tarafından “terörist” olarak tanımlanıyor. Önceki gün İran’da, üst düzey yetkililer çeşitli basın kuruluşlarına yaptıkları açıklamalarda, İsrail’in 26 Ekim tarihinde gerçekleştirdiği saldırılara “sert bir yanıt” verileceğini söylediler. Ancak iki üst düzey generalin de yer aldığı kaynaklar, olası bir saldırının kesin tarihini vermekten kaçındı. Amerikalı gazetelerde, saldırının 5 Kasım’daki başkanlık seçimlerinden önce ya da sonra yapılabileceğine dair farklı görüşler yer aldı. İran İslam Cumhuriyeti lideri Ayetullah Ali Hamaney’in özel kalemi Muhammed Muhammedi Golpayegani, İsrail’in saldırısına atıfta bulunarak, “İran’ın Siyonistlere cevabı sert ve şaşırtıcı olacak” dedi. Golpayegani, İsrail’in saldırısını “çaresizce ve korkakça” olarak tanımlarken, İran’ın yanıtının ardından düşmanlarının yaptıklarına “pişman olacaklarını” ileri sürdü. İsrail, 26 Ekim’de İran’ın hava savunma sistemleri ve füze kapasitelerine ciddi zarar verdiğini iddia etmişti ancak İran bu durumu kabul etmedi. İsrail, 7 Ekim olayları sonrasında Hamas’ın en büyük destekçisi olarak İran’ı görmekte. O tarihten bu yana, Gazze’deki Sağlık Bakanlığı’nın verilerine göre 43 binden fazla kişi, İsrail’in hava saldırları sonucu hayatını kaybetti; bu ölümler arasında çok sayıda kadın ve çocuk da bulunuyor. İsrail, ayrıca Eylül ayında Lübnan’da Hizbullah’a karşı bir operasyon başlatarak Lübnan’ın güneyine girmişti. Netanyahu hükümeti, Lübnan’daki Hizbullah operasyonunun, İsrail’in kuzeyinde meydana gelen çatışmalar nedeniyle evlerini terk eden binlerce kişinin geri dönebilme amacını taşıdığını açıkladı. Hizbullah ise bu durumu bölgedeki tansiyonu daha da artıracak bir provokatif eylem olarak değerlendirdi. O tarihten bu yana 2,800’den fazla kişi Lübnan’da İsrail saldırıları sonucu yaşamını yitirdi ve 1.2 milyon kişi yerinden oldu. ABD ile İran arasındaki ilişkiler ise 4 Kasım 1979’da İranlı militanların Tahran’daki ABD Büyükelçiliğini basarak 50’den fazla Amerikalı diplomatı ve elçilik çalışanını rehin almasının ardından hiçbir zaman düzelmedi.