Karabasan, uyku sırasında bilincin açıkken vücudun geçici olarak hareket etmemesi ve bu nedenle oluşan korku deneyimidir. Bu durumda kişinin duyuları ve algıları hala açıkken, geçici olarak paralize bir halde olurlar. Felç durumu, karabasan anında yoğun bir paniğe neden olabilir. Ancak genellikle birkaç saniye veya dakika içinde geçer.
Atoni ise, kasların güçsüzleşmesi olarak tanımlanır. Bu durum, bazı kişiler tarafından karabasan olarak tanımlanır. Bu durum genel olarak zararsız olarak kabul edilse de, kişi için oldukça korkutucu bir deneyim olabilir. Zaman zaman bu durumları yaşayabilirsiniz.
Karabasan Neden Gelir?
Karabasan hakkında en çok merak edilen konulardan biri, neden oluştuğudur. Bu durumun nedenlerini anlamak için, bedenimizde uyurken ne gibi değişiklikler olduğunu incelemek gerekir. Normal uykuda, kaslarımız rüya evresinde paralize edilir. Bu da hareket etmememizi sağlar. Bu paralizin geçerli bir nedeni vardır.
Rüyalarımızda yaptığımız hareketleri gerçek hayatta yapmamamızı engellemektir. Örneğin, çoğumuz hayatımızda rüya görürken yüksek bir yerden atladığımızı veya düştüğümüzü görmüşüzdür. Eğer uykunun rüya evresinde vücudumuz geçici olarak paralize edilmeseydi, uyurken yataktan atlarız. Yani rüya esnasında yaşadığımız kas paralizi, bizi yaralanmaktan koruma amacıyla vücudumuz tarafından gerçekleştirilen bir işlevdir.
Karabasan, kişinin rüya evresinde yaşadığı fizyolojik felç durumunun uyanıştan hemen sonra devam etmesi olarak tanımlanabilir. Bu durumda, kişi konuşmak istediği halde konuşamayabilir veya hareket etmek istediği halde hareket edemeyebilir.
Bu, uykuda istenmeyen bir durum olarak kabul edilir. Bu durumun oluşmasının nedeni, kişinin bilincinin kaslarından önce uyanmasıdır. Yani, zihnimiz/bilincimiz uyanırken kaslarımız hala uyku halindeyken karabasan yaşanabilir. Bazı durumlarda, bu karabasanların eşlik ettiği halüsinasyonlar da olabilir.
Bu halüsinasyonlar, bir rüya gibi algılanabileceği gibi, odanın içinde gerçekleşen bir şeyler olarak da algılanabilir. Bu, karabasan yaşayan kişinin durumunu daha korkutucu hale getirebilir ve müdahale edemeyebilir.
Karabasan Belirtileri Nelerdir?
Karabasanın genel olarak belirtileri şu şekilde olabilir;
- Yatakta aşağı doğru bastırılıyor gibi hissetme
- Uyurken odada bir şey varmış gibi hissetme
- Aşırı derecede korku ve panik duyma
- Uyku sırasında ya da hemen sonrasında halüsinasyonlar görme
- Nefes darlığı
- Göğüs kafesinin üstünde baskı hissi
- Ölecekmiş gibi bir hisse bürünme
- Aşırı terlemek
Karabasan Nasıl Tedavi Edilir?
Karabasan görmek, tedavi edilebilir bir durumdur. Uyku felci tedavisinde, REM ve Non-REM döngüsünü bozmayan, uykuya geçişi kolaylaştıran ve derin uyku kalitesini arttıran ilaçlar kullanılabilir. Antidepresanlar, tek başlarına uyku bozukluklarının tedavisinde kullanılmasalar da, altında yatan depresyonun tedavisinde etkilidirler ve bu yolla uyku bozukluklarının önüne geçebilirler.
Ancak, ilaçların etkileri ve yan etkileri kişiden kişiye farklı olduğu için, arkadaş önerileri ya da tavsiyeleri ile ilaç kullanmak doğru bir yaklaşım değildir. Bu sebep ile, hiçbir ilaç doktor tavsiyesi ya da doktor gözetimi olmadan herhangi bir ilaç kullanmamalısınız.
