Orijinal Başlık: Kıtalararası balistik füze nedir?
Kıtalararası balistik füzeler, menzil ve kullanım açısından önemli silah sistemleridir. Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy, Rusya’nın Ukrayna’yı bir silah deneme alanı olarak gördüğünü belirtti. Zelenskiy, ülkenin doğusundaki Dnipro’da gerçekleşen bir saldırının ardından “Tüm özellikler, hız, irtifa, bir kıtalararası füzeye işaret etti” ifadesini kullandı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna’nın “durdurulamaz” bir balistik füze ile vurulduğunu duyurdu. Ayrıca, bu saldırının Oreşnik kod adlı yeni bir “konvansiyonel orta menzilli füzeyle” yapıldığını söyledi.
Peki, kıtalararası balistik füze (ICBM) nedir ve neden bu kadar önemlidir? ICBM, ismiyle de anlaşılacağı üzere, savaş başlıklarını çok uzak mesafelere ulaştırmak amacıyla tasarlanmış silahlardır. ICBM’ler, birden fazla savaş başlığını taşıyabilme, bağımsız olarak hedeflerine yönelme ve çeşitli hedefleri vurma kapasitesine sahiptir. Sovyetler Birliği, bu füzeleri ilk defa Ağustos 1957’de denemiştir. Bugün, Rusya’nın yanı sıra ABD ve Çin de karadan atılabilen büyük bir ICBM envanterine sahiptir. Ayrıca, İngiltere, Fransa, Hindistan, İsrail ve Kuzey Kore, daha sınırlı sayıda bu tür füzelerin sahibi konumundadır.
ICBM’lerin diğer balistik füzelerle karşılaştırıldığında daha fazla menzil ve hız sunmaktadır. Uzmanlar, bu hızla devam edilmesi durumunda Ukrayna’nın doğu cephesinin çökme riski bulunduğunu ifade ediyor. ICBM’lerin standart menzil tanımı 5500 kilometre olarak belirlenmiştir. Ancak bazı füzeler, bunun çok daha üzerinde menzil sunabilmektedir. Örneğin, Rusya’nın füzeleri 10 bin kilometreye kadar ulaşabilir. Bu da demektir ki, bu tür füzelerin teorik olarak ABD’nin doğu sahillerine kadar ulaşma potansiyeli vardır.
ICBM’lerin hızı da dikkat çekicidir; bu füzeler saatte 24.500 kilometreye kadar hızlanabilir, yani saniyede 7 kilometre mesafe katedebilirler. Balistik füze olarak adlandırılmalarının nedeni, atmosferin üst katlarına çıkabilen bir roketin etkisiyle çalışmaları ve daha sonra hedefe doğru alçalıyor olmalarıdır. Bu sayede, hem yüksek hızda ilerleyebilmekte hem de engellenmesi oldukça zor bir yapıya sahip olmaktadırlar.
ICBM’lere nükleer ve konvansiyonel savaş başlıkları eklenebilir. Ukrayna Hava Kuvvetleri, Rusya’nın fırlattığı füzenin “herhangi bir sonuca yol açmadığını” ifade etse de, hasar ve kayıplarla ilgili henüz bir bilgi verilmemiştir.
ICBM’lerin maliyeti hakkında kesin bir bilgi yoktur; ancak ABD’nin bu program için harcadığı bütçeyi biliyoruz. Pentagon, Sentinel ICBM programına 140 milyar dolarlık bir bütçe ayırdı ve her bir Sentinel ICBM’nin maliyetinin 162 milyon dolar olduğu belirtiliyor. Dolayısıyla, bu füzeler tüm ülkeler için yüksek maliyetli silahlar arasında yer almaktadır.
Rusya neden bu füzeyi fırlattı? Rusya’nın tam ölçekli işgalinin üzerinden 1000 gün geçmişken, savaştaki tırmanma devam ediyor. Ukraynalıların Ağustos 2024’te ele geçirdiği 1000 kilometrekarelik alanın ardından, Rusya’nın Kursk bölgesine Kuzey Kore birliklerinin gönderilmesi çatışmayı daha da tırmandıran bir gelişme oldu. ABD Başkanı Joe Biden’ın, Atacms füze sistemlerinin Rusya içinde kullanılmasına izin vermesi de bu durumda dikkat çekici bir adım oldu. İngiltere ve Fransa’nın Storm Shadow/Scalp füzeleri de Rusya içindeki hedeflere yönlendirildi. Tüm bu gelişmeler, eski Başkan Donald Trump’ın Beyaz Saray’a dönüş hazırlıklarının yapıldığı bir dönemde yaşandı. Trump, Ukrayna’daki savaşı 24 saat içinde sona erdireceğini vaat etmiş, ancak bunun nasıl olacağı konusunda net bir açıklama yapmamıştı.
