Başlık: Lübnan: Uydu Görüntüleriyle İsrail’in Bombardımanı
Kaynak: Getty Images Yazarlar: Ahmed Nour & Erwan Rivault Kuruluş: BBC Arapça & BBC Görsel Gazetecilik Ekibi Tarih: 21 Ekim 2024 BBC tarafından incelenen uydu radar verileri, İsrail’in Lübnan’a gerçekleştirdiği bombardımanın, Hizbullah ile bir yıldır süregelen sınır ötesi çatışmalardan daha fazla zarar verdiğini ortaya koydu. 2-14 Ekim 2024 tarihleri arasında Lübnan’da 3600’den fazla bina yıkıldı veya hasar gördü. Bu, 7 Ekim 2023’te meydana gelen Hamas saldırılarının ardından başlayan İsrail ile Hizbullah arasındaki çatışmalarda oluşan hasarın yüzde 54’ü kadar bir orana işaret ediyor. Verileri New York Şehir Üniversitesi’nden Corey Scher ve Oregon Eyalet Üniversitesi’nden Jamon Van Den Hoek topladı. Bina yüksekliğindeki veya yapısındaki anlık değişiklikleri karşılaştırarak hasarı analiz ettiler. Pax for Peace örgütü uzmanı Wim Zwijnenburg, uydudan elde edilen radar verilerini inceleyerek İsrail bombardımanının sonuçları hakkında uyarılarda bulundu. “İsrail ordusunun saldırıları, Lübnan’ın güneyindeki halkı kovalayarak Hizbullah’ın yeniden pozisyon almasını engellemek amacıyla “ölü alan” oluşturuyor gibi görünüyor,” dedi. 8 Ekim 2023’te, Hamas’ın düzenlediği saldırının hemen ardından, Hizbullah’ın Filistinlilere destek vermek amacıyla İsrail’in kuzeyine roket göndermesiyle, İsrail ve Lübnanlı grup arasındaki çatışmalar yeniden alevlendi. İsrail, Hizbullah’ın silahlarını ve altyapısını etkisiz hale getirmek amacıyla 30 Eylül’de Lübnan’ın güneyini işgal etti. Uydu görüntüleri, radar verileri ve askeri kayıtlar, İsrail’in Lübnan’daki bombardımanlarının güneydeki sınır bölgesine odaklandığını, ancak Bekaa Vadisi ile Beyrut’un güney banliyölerini de kapsadığını gösteriyor. İsrail ordusu, genel olarak Lübnan içinde binlerce Hizbullah hedefini vurduğunu açıkladı. Özellikle Beyrut’taki bombardımanlar, binlerce sivilin yaşadığı Dahiye mahallesini hedef aldı. İsrail ordusu, buradan Hizbullah’ın yönetildiğini öne sürüyor. 27 Eylül’de bölgedeki bazı binalara yapılan saldırılarda Hizbullah lideri Hasan Nasrallah’ın öldüğü bildirildi. Sınır ötesi çatışmalarla ilgili, ABD merkezli Silahlı Çatışma Konumu ve Olay Verileri Projesi’nin (ACLED) verilerine göre, 1 Eylül ile 11 Ekim 2024 tarihleri arasında İsrail ordusunun Lübnan’a en az 2700 saldırı düzenlediği belirlendi. Bu veriler de saldırıların çoğunlukla güneydeki sınır bölgelerine yoğunlaştığını, fakat kuzey ve orta alanlara da yayıldığını göstermektedir. ACLED’e göre, Hizbullah aynı süreçte İsrail’e 540 saldırı gerçekleştirdi. Bu saldırılar, roket, füze ve insansız hava araçları kullanılarak gerçekleştirildi. İsrail ordusu, hava saldırılarının Hizbullah’ın altyapısını hedef aldığını savunuyor; ayrıca İran destekli bu grubun saldırılarının sonucunda, sınır bölgesindeki on binlerce İsrailliyi evlerine geri döndürmeyi amaçladıklarını sık sık dile getiriyor. İsrail’in kuzeyinde 60 bin kişi, Hizbullah saldırıları nedeniyle evlerinden kaçmak zorunda kaldı. Ancak bazı roketlerin daha güneydeki Hayfa kıyı kentine zarar verdiği görülüyor. ACLED’in aylık elde ettiği verileri inceleyen BBC, Lübnan’da İsrail hava saldırılarının Tire, Bekaa Vadisi ve Beyrut’u hedef alarak gerçekleştiğini belirledi. Lübnan hükümeti, iç savaş sırasında 1,3 milyon kişinin yerinden edildiğini bildiriyor; Başbakan Necib Mikati, bunun ülke tarihindeki en büyük göç olduğunu ifade ediyor. İsrail ordusu, Beyrut’un da dahil olduğu ülke genelinde tahliye emirleri yayımlıyor. Güneyde, İsrail ordusu bazı köylere yönelik tahliye talimatlarında bulundu ve sivillere “hemen Avali Nehri’nin kuzeyine geçin” uyarısında bulundu. İngiliz Kızılhaç’ında Ortadoğu Müdürü olan Gabriel Karlsson, “Bu bir insani felaket,” diyerek tahliye edilen insanlar için yeterli barınma imkanı olmadığını belirtti. “Sokakta uyuyan çocuklar gördüm,” diye ekledi. Lübnanlı yetkililer, 2350 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 10 binden fazla kişinin yaralandığını kaydediyor. İsrail’in eski askeri istihbarat şefi Amos Yadlin, BBC’ye, “Savaşta ikincil zarar kaçınılmazdır,” dedi. Fakat Pax for Peace’ten Zwijnenburg, İsrail’in askeri yöntemlerinin sivil nüfus üzerindeki etkisini gündeme getiriyor. “Ağır bombardıman, çevrelerindeki sivilleri öldürüyor ve engelli bırakıyor,” dedi; ve ekledi: “Açık kaynaklar ile uydu görüntülerinin analiz edildiğinde, sulama kanalları, benzin istasyonları ve elektrik şebekeleri gibi sivil altyapının da hasar gördüğü ve bunun insani durumu daha da kötüleştirdiği ortada.” Paul Cusiac ve Maria Rashed’in katkılarıyla hazırlanmıştır.