Başlık: MİT Başkanı Kalın Şam’ı Ziyaret Etti: Türk Büyükelçiliği Ne Zaman Yeniden Açılacak?
Kaynak: Reuters, Suriye’de yeni yönetimi iş başına getiren ülkeler arasında Türkiye’nin de yer aldığı belirtildi. Dışişleri Bakanlığı kaynaklarına göre, Türkiye’nin Nuakşot Büyükelçisi Burhan Köroğlu, Şam Büyükelçiliği Geçici Maslahatgüzarı olarak atanmış durumda. Bu gelişmelerle birlikte, MİT Başkanı İbrahim Kalın, 12 Aralık’ta Şam’a yaptığı ziyaret sırasında Emevi Camii’nde namaz kıldı. Kalın’ın bu ziyaretiyle ilgili resmi detaylar henüz açıklanmadı. Ancak Suriye Enformasyon Bakanlığı, Kalın’ın HTŞ lideri Ahmed eş-Şera (Ebu Muhammed Colani) ve Suriye’deki geçiş hükümetini oluşturma görevi verilen Muhammed el-Beşir ile bir araya geleceğini belirtti. Ayrıca, Türkiye-Katar delegasyonunda Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve Katar İstihbarat Birimi Başkanı Khalfan al-Kaabi’nin de bulunduğu ifade edildi. Türkiye Dışişleri Bakanlığı ise Hakan Fidan’ın Türkiye’de bulunduğunu doğruladı.
Şam’dan gelen mesajlar, Suriye’de geçiş yönetiminin ne zaman göreve başlayacağı ve Milli Ordunun Tel Rıfat operasyonuna dair yeni bilgileri merak ediyor. Ayrıca, 13 yaşındaki Hamza’nın annesi, Suriye protestolarının patlak vermesine neden olan olayları aktardı. Suriye’nin kuzeyinde planlanan yerel seçimler hakkında da bilgiler edinilmeye çalışılıyor.
Haberin sonunda, Khalfan al-Kaabi’nin Suriye’de bulunup bulunmadığına dair herhangi bir açıklama yapılmadı. Türkiye Büyükelçiliği’nin yeniden açılması, “şartların oluşması” durumuna bağlı olarak gerçekleşecek.
Türkiye, Suriye iç savaşının başlamasından bir yıl sonra, 26 Mart 2012’de Şam’daki büyükelçiliğini kapatmıştı. Ankara, büyükelçiliğin yeniden açılması için gerekli şartların oluşmasını bekleyeceğini duyurdu. Suriye Kurtuluş Hükümeti, 12 Aralık’ta yaptığı açıklamada, Şam’da büyükelçiliklerini yeniden açacağını duyuran ülkelere teşekkür etti. Bu ülkeler arasında Mısır, Irak, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn, Ürdün, Umman ve İtalya yer alıyor. Katar ve Türkiye’nin de büyükelçiliklerini yeniden açma konusundaki taahhütleri vurgulandı. Ancak Ankara’dan bu konuda resmi bir açıklama gelmedi.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, gazetecilerin sorularına yanıt verirken, “Durumu değerlendireceğiz. Şartların oluşmasını bekleyeceğiz” şeklinde kısa bir açıklama yaptı. Bu açıklamadan, Türkiye’nin büyükelçiliğin yeniden açılması konusunda aceleci bir tutum sergilemeyeceği ve özellikle HTŞ liderliğindeki yeni yönetimin kurulma sürecinin gelişimini takip edeceği anlaşılmaktadır.
Siyasi gelişmelerin yanı sıra, büyükelçiliğin açılması için gerekli olan teknik ve lojistik hazırlıkların da zaman alacağı öngörülmektedir. Dışişleri Bakanlığı kaynaklarına göre, Türkiye’nin Nuakşot Büyükelçisi Burhan Köroğlu, Şam Büyükelçiliği Geçici Maslahatgüzarı olarak görevlendirildi.
Türkiye, Şam Büyükelçiliği’ni 26 Mart 2012 tarihinde başkentteki artan güvenlik kaygıları nedeniyle kapatmıştı. Türkiye’nin son Şam Büyükelçisi Ömer Önhon ile tüm diplomatlar Ankara’ya çağrıldı. Büyükelçiliğin kapatılması, Beşar Esad yönetiminin siyasi izolasyonu için bir mesaj olarak değerlendirildi. Türkiye, 15 Mart 2011’de başlayan iç savaşın ilk dönemlerinde Esad yönetimi ile iletişimi sürdürmüş ve sorunun siyasi yollarla çözülmesi için Şam yönetimini muhalefetle uzlaşmaya teşvik etmiştir. Ancak Esad yönetiminin askeri müdahaleye devam etmesi, Türkiye ile Suriye arasındaki ilişkileri kopma noktası noktasına getirmiştir.
Bu tarihten itibaren Türkiye, Esad yönetiminin düşürülmesi amacıyla toplanan Suriye muhalefetine destek olmuş ve ev sahipliği yapmıştır. Türkiye, büyükelçiliğini kapattıktan iki ay sonra, Suriye ordusunun Humus’taki saldırılarına tepki olarak, Şam yönetimine bağlı tüm diplomatların Türkiye’yi terk etmeleri için 30 Mayıs 2012 tarihine kadar süre vermiştir. O günden bu yana, Suriye’nin Ankara Büyükelçiliği kapalı durumdadır. Ancak Suriye’nin İstanbul Başkonsolosluğu, faaliyetlerine devam etmektedir. Türkiye, Halep Başkonsolosu Adnan Keçeci ve ekibini Temmuz 2012’de güvenlik endişeleri nedeniyle geri çekmiştir. Kentteki durumun normalleşmesinin ardından Halep Başkonsolosluğu için yeni atamalar yapılması beklenmektedir.