NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, Rusya’yla olası bir çatışma tehdidi karşısında yeterli savunma harcaması yapılmadığını belirterek, ‘savaş dönemi zihniyetine geçme’ zamanının geldiğini ifade etti. Rutte, “Moskova’nın hem Ukrayna’ya hem de bizimle uzun vadeli bir çatışmaya hazırlandığını” vurgularken, mevcut durumu hayatı boyunca gördüğü en kötü durum olarak tanımladı. Ayrıca, “Dört-beş yıl sonra karşılaşacağımız durumlara hazır değiliz” diyerek üye ülkeleri savunma harcamalarını ‘turbo hızlandırmaya’ davet etti.
ABD’de 20 Ocak 2025’te başkanlığı devralacak olan Donald Trump, daha önce NATO ülkelerinin savunma alanında yeterli harcama yapmaması durumunda ABD’nin bu ülkeleri korumayacağını belirtmişti. NATO üyeleri, 2024 yılı itibarıyla gayrisafi yurt içi hasılasının (GSYİH) %2’sini savunmaya harcama taahhüdünde bulunmuştu.
Brüksel’deki bir etkinlikte konuşan Rutte, “Tehlike bize yaklaştıkça, çok daha fazla harcamaya ihtiyaç duyulacak” dedi. Rutte, Soğuk Savaş döneminde Avrupa’daki NATO ülkelerinin GYSYİH’lerinin %3’ünden fazlasını savunmaya ayırdığını hatırlatarak, “Eğer savaşı önlemek için şimdi yeterince harcama yapmazsak, daha sonra bu savaşı vermek için çok daha büyük bir bedel ödeyeceğiz” dedi. Rutte, Rusya’nın ‘savaş harcaması’ yaptığını ve Moskova’nın gelecek yıl bütçesinin üçte birinin savunmaya ayrılacağını belirtti.
Ukrayna’nın işgaline başladığı günden bu yana Rusya, savunma bütçesini önemli ölçüde artırmış ve gelecek yıl için rekor seviyede artış onaylanmıştır. Avrupa’daki NATO üyeleri ve Kanada’nın savunma harcamaları ortalama %2 civarındayken, çoğu üye ülke bu hedefe ulaşamamaktadır. Trump, Şubat ayında Rusya’nın faturalarını ödemeyen NATO üyelerine karşı saldırgan davranmalarını ‘teşvik edeceğini’ belirtmişti.
Etkinlik sonrası BBC’ye konuşan Rutte, “Donald Trump, ilk döneminde bizi daha çok harcamaya zorlarken kesinlikle haklıydı ve başarılı oldu. Başkan olmadan önceki döneme kıyasla kaydadeğer ölçüde daha fazla harcama yaptığımızı görüyoruz. Bu anlamda, haklıydı” şeklinde ifade etti. Bazı NATO üyesi ülkeler Rutte’ye ‘Trump’ı fısıldayan adam’ diyor ve bu durumunun NATO Genel Sekreteri olarak seçilmesinde önemli bir rol oynadığını belirtiyor. Trump, uluslararası ilk üst düzey görüşmesini NATO lideri Rutte ile gerçekleştirdi.
