Başlık: Netanyahu, Savunma Bakanı Gallant’ı Neden Görevden Aldı?
Kaynak: Reuters
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Savunma Bakanı Yoav Gallant’ı 5 Kasım akşamı görevden almasının ardından ülkede protestolar patlak verdi. Netanyahu, bu kararı alınmasında kendi ile Gallant arasında yaşanan bir “güven krizi” olduğunu belirtirken, Gallant ise bazı kritik konularda Netanyahu ile anlaşmazlıklar yaşadığı için görevden alındığını açıkladı. Gallant, bu konulardan birinin Gazze’deki rehinelerin “acı verici” ancak “İsrail’in tolere edebileceği” ödünlerle geri alınabileceğine dair inancı olduğunu vurguladı. Protestolara katılanlar, Netanyahu’nun istifasını talep etti ve yeni savunma bakanının rehinelerin geri getirilmesi için ateşkes anlaşmasını önceliklendirmesini istedi.
Netanyahu, Gallant’ın görevini Dışişleri Bakanı İsrael Katz’ın üstleneceğini duyurdu. Yeni savunma bakanı Katz’ın askeri stratejisinin daha sert olması beklentisi var. Katz’ın yerine ise Netanyahu’nun destekçisi Gideon Saar yeni dışişleri bakanı olarak atanacak.
Uzun Süren Anlaşmazlıklar
Netanyahu ve Gallant arasında uzun süredir süregelen anlaşmazlıklar mevcuttu. Geçtiğimiz yıl, iki liderin İsrail’in savaş stratejisi hakkında tartıştıkları ve bu tartışmalar sırasında yüksek sesli diyalogların yaşandığı bilgisi medyaya yansımıştı. Ekim 2023’te Gazze savaşı başlamadan önce Netanyahu, politik farklılıklar nedeniyle Gallant’ı görevden almış ancak kamuoyunun tepkisi üzerine onu yeniden göreve getirmişti. Ancak Netanyahu, 5 Kasım tarihinde “Savaş sürerken başbakan ile savunma bakanı arasında tam güvenin sağlanması her zamankinden daha elzem” ifadesini kullandı. Netanyahu, eski savunma bakanı ile savaşın ilk dönemlerinde güven tesis edildiğini ve “verimli bir çalışma” yürütüldüğünü ancak son aylarda bu güvenin zedelenmeye başladığını kaydetti.
Gallant, görevden alındığına yönelik sosyal medya paylaşımında, “İsrail devletinin güvenliği her zaman benim için öncelikli olmuştur ve böyle kalacaktır” dedi. Ardından Salı akşamı resmi bir açıklama yaparak, görevden alınmasının “üç ana konu üzerindeki anlaşmazlıklardan kaynaklandığını” belirtti. Görev süresi boyunca, Gallant, Ultra Ortodoks Yahudilerin ordudan muaf tutulmaması gerektiği, 7 Ekim saldırılarından ders çıkarılması için ulusal bir soruşturma yapılması gerektiği ve rehinelerin bir an önce ülkeye getirilmesi gerektiği yönünde görüş belirtiyordu. Rehineler konusunda, Gallant, “Bu hedefe ulaşmanın mümkün olduğunu düşünüyorum. Bunun için yapılacak acı verici tavizlere İsrail’in tahammül edeceğine inanıyorum, ordu da bunun üstesinden gelebilir” dedi.
Gallant’ın görevden alınmasına karşı, İsrail’in muhalefet partilerinin üyeleri kamuoyunu protesto etmeye çağırdı. Eylemlere katılanlardan Yair Amit, Netanyahu’nun tüm ülkeyi tehlikeye attığını ifade ederek, başkana görevden çekilmesi ve “İsrail’i ciddiyetle yönetmeye bırakması” çağrısında bulundu. Ayrıca, Hamas’ın 7 Ekim saldırısında rehine alınanların ailelerini temsil eden bir grup, Netanyahu’nun Gallant’ı görevden almasını kınayarak rehinelerin geri dönmesi için kapsamlı bir ateşkes anlaşması yapılması çağrısında bulundu.
Hamas tarafından 7 Ekim 2023’te esir alınan 251 rehineden neredeyse 100’ü hakkında henüz bilgiye ulaşılamadığı bildiriliyor.
Gallant, hükümetin savaştan sonra Gazze’de hangi adımları atacağını açıklamamasından duyduğu rahatsızlığı Mayıs ayında dile getirmişti. Gallant, İsrail’in Gazze’deki sivil veya askeri yönetime müdahale etmeyeceğini resmen belirtmesini talep ediyordu. Bu fikir ayrılığı, savaş kabinesinde yaşanan bölünmelerin ender bir dışa vurumu olmuştu. “Ekim ayından beri bu konuyu kabinede düzenli olarak gündeme getiriyorum, ancak yanıt alamadım” diyen Gallant, durumu aktardı.
İsrail’de aşırı sağcı siyasetçilerin, Ultra Ortodoksların askerlikten muafiyetini sürdürme yönünde yasa tasarısını geçirmeleri konusunda Netanyahu’ya baskı yaptığı bildiriliyor. Gallant, bu yasa tasarısının en bilinen muhaliflerinden biriydi.
