Rusya lideri Vladimir Putin, 30 Eylül’de Herson ve Ukrayna’ya ait üç diğer bölgeyi ilhak etmişti. Geri çekilmeden önce Rusya, kentteki binlerce sivili teknelerle tahliye etmiş, Ukrayna da zorla sınırdışı diye tanımladığı tahliyeleri kınamıştı. Dün, Rusya’nın çekilmesiyle Herson’da Ukrayna bayrakları dalgalanmaya başladı. Ancak Putin’in geri çekilen birliklerinin ardında bıraktığı manzara, uydu fotoğraflarda gözler önüne serildi: 100 binlerce insanı büyük bir tehlike bekliyor.
Rusya Savunma Bakanlığı, dün yaptıkları açıklamada, Ukrayna’nın güneyindeki Herson bölgesinde, Dinyeper Nehri’nin batı yakasından çekilmeyi tamamladıklarını duyurdu. Bakanlık, günlük brifinginde tüm Rus güçleri ve malzemelerinin, Dinyeper’in doğu yakasına taşındığını ve çekilmenin Türkiye saatiyle 05:00’te tamamlandığını bildirdi.
Ukrayna Savunma Bakanlığı Sözcüsü ise BBC’ye yaptığı açıklamada Rusların çekilmesinden sonra kendin kontrolünün tamamen kendilerine geçtiğini belirtti. Bakanlığın Facebook sayfasında da kentte kalan Rus birliklerinin derhal teslim olması çağrısı yapıldı.
Putin’in birlikleri şehirden geri çekilirken ardında bir yıkım izi bırakırtı. Herson yakınlarındaki eski bir barajın hasarını gösteren uydu görüntüleri ortaya çıktı.
Bir uydu görüntüleme şirketine göre, Dinyeper Nehri üzerinde bulunan ve “milyonlarca ton” suyu tutan Nova Kakhovka barajının bölümleri “kasten yok edilmiş” görünüyor.
Maxar Teknolojileri tarafından yayınlanan uydu fotoğraflarında, hidroelektrik santralindeki barajın ve bent kapaklarının kuzey kısmındaki bölümlerde hasar görülüyor, ancak hasarın nasıl ve kimden kaynaklandığı belli değil.
Rusya ve Ukrayna defalarca birbirlerini barajı yıkmayı planlamakla suçladı ve Moskova, bu iddiaları destekleyecek hiçbir kanıt sunmamasına rağmen, bu ayın başlarında bombardımanın yol açtığı hasardan Ukrayna’yı sorumlu tuttu.
İki hafta önce, Kremlin propagandası bölgeyi mayınlamak ve Ukrayna’nın kendi karşı saldırısını durdurmak için ‘muazzam bir su kıyameti’ başlatacağına dair tehditler savurdu.
Bu, Ukrayna Cumhurbaşkanlığı Ofisi Başkanı Andriy Yermak’ın, Moskova’yı ‘nükleer şantajla’ başarısız olduktan sonra yeni korkutma taktiklerine başvurmakla suçlamasına neden oldu.
Sovyet döneminden kalma baraj patlarsa, Rusya’nın geri çekildiğini açıkladığı Herson şehrinde çok ciddi bir yıkıma neden olabilir ve nehir aşağısında yaşayan yüz binlerce insanı sel riskiyle karşı karşıya bırakabilir.
Ortaya çıkan diğer görüntüler, Putin’in güçlerinin Herson’dan Dinyeper Nehri’nin doğu yakasına aceleyle çekilmesinin ardından birkaç köprüde önemli hasarlar olduğunu da gözler önüne seriyor.
Maxar yaptığı açıklamada, “Bu sabah uydu görüntüleri… Rusların Herson’dan Dinyeper Nehri boyunca geri çekilmesinin ardından birkaç köprüde ve Nova Kakhovka barajında önemli yeni hasarlar olduğunu ortaya koyuyor” ifadelerini kullandı.