Putin’den BRICS Üyeliğine Çağrı: ‘Kapımız Herkese Açık!’

Rusya’nın lideri Vladimir Putin, BRICS grubuna katılmak isteyen tüm ülkelerin davet edilerek gruba katılmalarına olanak tanınacağını belirtti. Ayrıca, Filistin Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas’ı zirveye davet ettiğini de ifade etti. Putin, İsrail ve Filistin liderleriyle sürekli iletişim halinde olduğunu ve iki devletli bir çözümü desteklediğini vurguladı. BRICS üyesi ülkelerin liderleri, önümüzdeki Salı günü Rusya’nın Kazan şehrinde başlayacak olan üç günlük zirvede bir araya gelecek. Putin, dünya genelinde 30 ülkenin BRICS ile iş birliği yapmak istediğini ve gelecek haftaki zirvede grubun genişlemesi için olası alternatiflerin değerlendirileceğini aktardı. Ayrıca, Putin halka seslenişinde Batılı ülkeleri uyardı. Türkiye, BRICS’e katılma isteğini beyan etti. Zirve öncesi Moskova’da gazetecilere açıklama yapan Putin, “Kapılar açık, kimseyi engellemiyoruz” dedi. BRICS dönem başkanlığını yürüten Rusya, 22 Ekim’de Kazan’da düzenlenecek zirveye, sadece üye ülkelerin liderlerini değil, aynı zamanda gruba katılmak isteyen ülkeleri de davet etti. BRICS üyesi olma niyeti olan ülkeler arasında Türkiye, Malezya, Tayland, Endonezya, Bangladeş ve Nijerya yer alıyor. Analistler, Putin’in BRICS ile Batı’ya karşı güçlü bir denge unsuru oluşturma çabasında olduğunu ifade ediyor. Grubun adı, 2009’daki ilk zirvesinde yer alan beş üyesi olan Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika’nın İngilizce isimlerinin baş harflerinden oluşmaktadır. Mısır, Etiyopya, Birleşik Arap Emirlikleri ve İran, 2024 başında gruba katılan yeni üyeler arasında bulunuyor. Türkiye’nin BRICS’e katılmak için resmi başvurusunun olup olmadığıyla ilgili bir açıklama yapılmadı; ancak ülkenin katılma arzusu sık sık dile getirildi. Putin’in dış politika danışmanı Yuri Uşakov, Eylül ayı itibarıyla Türkiye’nin BRICS’e üyelik başvurusu yaptığını bildirmişti. Rus haber ajansı RIA Novosti’ye göre Uşakov, “Türkiye tam üyelik için başvurdu. Bunu değerlendireceğiz” dedi. AKP Sözcüsü Ömer Çelik, 3 Eylül’de bu konu ile ilgili bir soruya verdiği cevapta “BRICS’e üye olmak istediğimizi Cumhurbaşkanımız birçok kez ifade etti. Talebimiz net, süreç devam etmekte; ancak somut bir gelişme yok” şeklinde konuştu. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan da 19 Eylül’de katıldığı bir yayında Türkiye’nin BRICS üyeliğine olan ilgisini doğruladı. Fidan, “(BRICS üyeliği) Avrupa Birliği ile ekonomik entegrasyonumuz üyelikle taçlansaydı, birçok konuda bu türden bir arayış içinde olmayabilirdik” ifadelerini kullandı. Fidan, Haziran ayında Rusya’da düzenlenen BRICS Dışişleri Bakanları toplantısında BRICS+ Oturumu’na katılmış ve Türkiye’nin BRICS ile yakınlaşmasında Avrupa Birliği’nin olumsuz politikalarının etkisini öne çıkarmıştı. Türkiye’nin BRICS üyeliği ile ilgili mesajları da dikkatle takip ediliyor. Filistin Yönetimi Başkanı Abbas’a da davet gönderildi. Zirve, Filistin açısından da önemli bir şekilde izlenecek. Putin, hem İsrail hem de Filistin liderleriyle iletişimde olduğunu ve iki devletli bir çözümü savunduğunu yineledi. Putin, Cuma günü yaptığı açıklamada, Çin ve Brezilya’nın Ukrayna’daki savaşın sona erdirilmesine dair ortak önerisinin “dengeli” olduğunu ve bu önerinin çözüm bulmak için güçlü bir temel oluşturacağını dile getirdi. Mayıs ayında kamuoyuna duyurulan Çin-Brezilya önerisi, Rusya’nın Ukrayna’daki güçlerini geri çekmesine gerek kalmadan gerginliğin azaltılmasını ve doğrudan diyalogun yeniden başlamasını amaçlıyor. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ise bu girişimi, Moskova’nın menfaatlerine hizmet ettiği gerekçesiyle reddetti.