BBC, 2024 yılında ilham veren ve etkili 100 kadını seçti. İngiliz sanatçı Raye de bu kadınlardan biri olarak yer aldı. Şarkıcı ve söz yazarı Raye, bu yıl Brit Ödülleri’nde aday gösterildiği yedi ödülden altısını kazandı ve Yılın Söz Yazarı ödülünü kazanan ilk kadın olarak tarihe geçti. 2023’te bağımsız olarak piyasaya sürdüğü ilk stüdyo albümü “My 21st Century Blues”, hem eleştirmenlerden büyük beğeni topladı hem de ticari başarı sağladı. Kendi müzik kariyeri boyunca cinsel saldırı, uyuşturucu bağımlılığı ve beden algısı bozukluğu gibi birçok zorlukla karşılaşan Raye, müzisyenler için daha adil kazanç taleplerinde bulunuyor. Raye, BBC 100 Women’a bir önceki albüm şirketi Polydor’dan ayrılmasının kendisi için bir dönüm noktası olduğunu ifade etti.
Raye, 2021 yılında yaptığı bir sosyal medya paylaşımında Polydor’un yedi yıllık sözleşmesi süresince albümünü yayınlamayı reddettiğini, bunun yerine dans müziği üzerine konuk olarak yer almasını istediklerini belirtmişti: “Sanırım amaç, bazı DJ’lerle hit parçalar yapmanın ardından bir gün DJ olmadan müzik üretmeme izin vermekti.” Ancak bu fırsat kendisine asla sunulmadı. Raye, “Çok geçmeden müzik yapmayı bırakıyorsunuz ve başkalarının denemek istediği müziği üretmeye başlıyorsunuz; kendi yolunuzu kaybediyorsunuz. İğrendiğiniz bir albüm yapmak zorunda kalmaktan daha kötü bir durum yok.” şeklinde hislerini dile getirdi. Raye’nin sosyal medya paylaşımlarının ardından sanatçı ve albüm şirketi yollarını ayırdı. Polydor’un sahibi olan Universal müzik şirketi ise, Raye ile çalışmaktan memnun olduklarını ve ona gelecekte başarılar dilediklerini belirtti.
Raye, 2023 yılındaki bağımsız albümü ile büyük başarılar elde etti. R&B, pop ve soul türlerini bir araya getiren bu albüm, İngiltere müzik listelerinde ikinci sıraya yükseldi ve milyarlarca kez dinlendi. 27 yaşındaki sanatçı, kendi kariyerini şekillendirmiş olmanın şansını yaşadığını ifade ediyor. İlerideki hedeflerine ulaşmak için terapi desteği aldığını belirtiyor.
Raye’nin başarısı, sadece bir geri dönüşün ötesinde, müzik endüstrisinde yaşanan değişimin de bir göstergesi. Kadın sanatçıların müziğin içinde daha güçlü bir şekilde yer aldıkları görülüyor; Charli XCX, Chappel Roan, Sabrina Carpenter ve Taylor Swift gibi isimlerin global müzik platformlarındaki etkisi bunu kanıtlar nitelikte. Raye, sosyal medyanın kadın sanatçıların, endüstriyi yönlendiren figürleri geçip kendi projelerini tanıtmalarına olanak sağladığını düşünüyor. “Yeni bir döneme geçtik. İnsanlar bu harika kadınların yaptıklarını görüyor ve paylaşmak istiyorlar.”
“Diğer kadın sanatçılarla rekabet yerine destek olmanın çok daha önemli olduğunu düşünüyorum” diyor Raye. Charli XCX’in kendisine her zaman iyi davrandığını vurgulayan sanatçı, “İlk kez bana nazik davranan kişi oydu” diyor. Raye, kadınların sektörde maruz kaldıkları tuzakları ve bunun nasıl farklı standartlar getirdiğini de dile getiriyor. “Kadınların, nasıl davranmaları ve nasıl olmaları gerektiğine dair kurallar erkeklerle kıyaslandığında oldukça farklı” diyen Raye, bunun sonuçlarını da gözlemlediğini ifade ediyor. Raye, son zamanlarda pop müziğin öne çıkan isimlerinden biri olan Chappel Roan’un konserlerinde yaşanan tuhaf olaylara da dikkat çekiyor.
Raye, “Üzerinde durulması gereken şey, kadınların başarılı olmaları nedeniyle maruz kaldıkları taciz ve karalamaların beni gerçekten korkutması. Büyük hayallerim var ama bunları gerçekleştirmek için gerçekten istekli miyim?” diyerek hislerini ifade ediyor. Sanatçı, albümünde yer alan “Ice Cream Man” adlı parçayla, bir prodüktör tarafından uğradığı cinsel tacizi açıkça anlatıyor. Şarkının sözleri “Her şey beni mahvetti ve hayır, sesimi çıkarmadım. Bu, bir kadın olduğumu kanıtlıyor.” şeklinde. Raye, sektör içinde bu tür rahatsız olayların hala yaşandığına dikkat çekiyor.
İngiltere’de Kadınlar ve Eşitlik Komitesi tarafından yayınlanan bir rapor, müzisyenlerin ödül törenleri sırasında kendilerine tacizde bulunan kişilerle yan yana oturmak zorunda kaldıkları gerçeğini gün yüzüne çıkardı. Sean ‘Diddy’ Comb gibi ünlü müzisyenlere yönelik insan kaçakçılığı ve taciz iddiaları, sektörde yaşananların bir örneği olarak öne çıkıyor. Raye, kadınların güvenli bir ortamda olabilmesi için net bir öneride bulunamıyor. Arkadaş gruplarının ya da güveneceği insanların olması gerektiğine vurgu yaparak, bunun bir çözüm olarak görünmesinin “çok üzücü” olduğunu vurguluyor. “Tacizcilerin durdurulması gerek” diyor.
Sosyal medya konusunda da endişeleri var. Raye, şarkı sözlerinde iklim değişikliği, evsizlik, uyuşturucu bağımlılığı, cinsellik, ırkçılık ve homofobi gibi konulara yer veriyor. Dinleyicileriyle doğrudan iletişim kurmada sosyal medyanın önemini kabul etse de, bu platformun hayatımızdaki etkilerinden endişe duyduğunu ekliyor. “Birçoğumuz, Instagram hikayelerinde kendimizi filtrelerle çekmeyi tercih ediyoruz. Yaşadığımız dünya artık bu ve bunun farkına bile varmadığımızı düşünüyorum.”
Raye, Londra’nın güneyinde dört kız kardeşten biri olarak büyüdü. Sosyal medyanın gençlerin öz güveni üzerindeki etkisi konusunu ciddiye alıyor. “Sosyal medyanın gelecek nesiller için bu kadar bağımlılık yaratıcı olması beni kaygılandırıyor. Gençler telefonlarından ayrılmadan yürüyüş yapabilir mi? Ya da aldıkları beğenilerin sayısına göre onaylanma ihtiyacı hissetmeden nasıl yaşayabilirler?” diyor.
Raye, kız kardeşlerini sosyal medyada gördüğünde onları uyardığını söylüyor. Kendi müziğini icra etmenin yanı sıra, Beyoncé, Little Mix, Ellie Goulding, John Legend, Rita Ora ve Zara Larsson gibi sanatçılar için de şarkı yazıyor. Ancak şarkı sözü yazarları, genellikle gelirlerinden yüzdelik pay alma hakkına sahip olmadıkları için bu durum eleştiriliyor. Raye, ödül törenlerinde düzenli olarak bu konuya dikkat çekiyor ve şarkı yazarlarının bu hakka sahip olmasının “normal ve zorunlu” olması gerektiğini savunuyor.
Raye, yeni şarkı sözlerinin yazılı olduğu defterlerinin arabasının çalınmasıyla kaybolduğunu, bu notların çoğunun yeni albümü için hazırlandığını belirtiyor. Ancak yine de acele etmeden ilerlemek istediğinin altını çiziyor. “Kafamda yüksek standartlar var. Süreç uzun olabilir” diyor. Kariyerinde başarılı bir dönem geçirse de Raye, sonraki adımlarını düşünmeden edemiyor. “İleride Londra’nın güneyinde bir caz kulübü açmayı çok isterim. Haftada bir şarkı söylerim ama ana ev sahipliği yaparım ve şehirdeki en yetenekli sanatçılar burada sahne alır…” diye ekliyor. “Ama önce birkaç albüm daha yapıp repertuvarımı geliştirmem gerekiyor.”