Rize’de İki Bıçak Gibi Felaket: Beşik Gibi Sallanıyoruz! Uzmanlardan Korkutan Uyarılar ve Tehlikeler

Rize’de gerçekleşen 4.7 büyüklüğündeki depremin, bölgedeki son dönemlerde sıkça rastlanan heyelanlar üzerindeki etkisi ve riskleri üzerine değerlendirmelerde bulunan Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi’nden (RTEÜ) Prof. Dr. Ayberk Kaya, ‘Doğu Karadeniz’de deprem olmaz’ algısının hatalı olduğunu vurguladı. Prof. Dr. Kaya, “Bölgedeki heyelanların ve kaya düşmelerinin ana nedeni aşırı yağışlardır; ancak depremler sebebiyle oluşan titreşimler de heyelanları ve kaya düşmelerini tetikleyebilmektedir” şeklinde konuştu. Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’nın (AFAD) merkez üssünü Hemşin ilçesi olarak belirlediği deprem, dün saat 12.02’de meydana geldi. Yerin 12,85 kilometre derinliğinde gerçekleşen deprem, Hemşin’in yanı sıra çevresindeki illerde de hissedildi. Kısa süreli bir paniğe yol açan depremde, ilk bulgulara göre herhangi bir olumsuz durum yaşanmadı. Kentte yürütülen saha taramaları devam ederken, yapılan bu deprem sonrası ‘Depremler heyelanları tetikler mi?’ sorusu yeniden gündeme geldi. Uzmanlar, küresel ısınma sebebiyle değişen yağış düzeninin, özellikle dik ve eğimli arazilerde toprak hareketlerine neden olabileceğini belirterek, Doğu Karadeniz’deki aktif Karadeniz ile Kuzey Anadolu fayları arasında oluşan mikro depremlerin heyelan sahalarını tetikleyebileceğini ifade etti. ‘DÜN BÜYÜK BİR DEPREM YAŞADIK’ Rize Cumhuriyet Üniversitesi (RTEÜ) Heyelan Araştırma Merkezi’nin Müdürü ve Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Ayberk Kaya, dün meydana gelen depremin, bölgede yaşanan sık heyelanlarla ilgili etkilerini değerlendirdi. ‘Doğu Karadeniz’de deprem olmaz’ düşüncesinin yanlış olduğunu yineleyen Prof. Dr. Kaya, “Rize’de merkezi Hemşin ilçesi olan büyük bir deprem yaşadık. Bu depremin sonucunda can ve mal kaybı yaşanmadı. Bilindiği üzere, ‘Ülkemizin Doğu Karadeniz Bölgesi’nde deprem olmaz, burada aktif fay zonu yoktur’ şeklinde yanlış bir algı var. Oysa buradaki faylar, beklenenin dışında bir faydır. Bu fayın büyük ihtimalle kuzeydoğu ve güneybatı yönünde uzanan fay zonlarında biriken yüksek gerilme sonucu meydana geldiğini düşünüyoruz” dedi. ‘SORU İŞARETLERİ DOĞDU’ Prof. Dr. Kaya, depremlerin bölgede heyelanları tetikleyebileceğine dikkat çekerek, “Doğu Karadeniz’de genel olarak depremin olma ihtimali düşük görülüyor. Ancak en son yaşanan depremin ardından bazı soru işaretleri aklımıza geldi. ‘Rize olarak depreme ne kadar hazırlıklıyız?’, ‘Yapı stokumuz depreme hazırlıklı mı?’ gibi konuları sorgulamamız gerekiyor. Doğu Karadeniz’de özellikle Rize, kütle hareketleri açısından heyelanlar ve kaya düşmeleri bakımından en fazla olayların görüldüğü illerden biridir. Bölgedeki heyelanların ve kaya düşmelerinin tetikleyicisi, aşırı yağışlar ve kar erimeleri olsa da depremler sonucunda oluşan titreşimler de bu olayları bir ölçüde tetiklemektedir. Bu nedenle afete maruz kalabilecek bölgelerde yaşayan vatandaşlarımızın, güvenli alanlarda ikamet etmelerini sağlamaları gerekmektedir.”