Roma İmparatorluğu’ndan yaklaşık 600 yıl öncesine adreslenen eserler İtalya’nın Toscana bölgesinde arkeologlar tarafından gün yüzüne çıkarılırken son yarım yüzyılın en önemli keşfi olarak kabul edilen eserler, Roma İmparatorluğu tarihini yeniden yazacak. Roma İmparatorluğu’ndan yaklaşık 600 yıl öncesine adreslenen eserler İtalya’nın Toscana bölgesinde arkeologlar tarafından gün yüzüne çıkarılırken son yarım yüzyılın en önemli keşfi olarak kabul edilen eserler, Roma İmparatorluğu tarihini yeniden yazacak.
Milliyet gazetesinde yer alan habere göre; Roma İmparatorluğu’nun ortaya çıkmasından yaklaşık 500 yıl önce, bugünkü Türk topraklarına göç ettiler. Var olduklarına dair neredeyse tüm izlerin yok edildiği uygarlığa dair yapılan keşif, uzmanların deyimiyle tarihi yeniden yazacak. Etrüsk uygarlığından Roma İmparatorluğu’na geçiş hakkında ‘tarihi yeniden yazacak’ yeni bir keşif yapıldı. 2000’i aşkın yıl önce şekillendirilmiş ve güzel korunmuş iki düzineden fazla bronz heykel, İtalya’nın Toskana kentindeki antik termal banyolardan çıkarıldı.
2 BİN 300 YILLIK, HEPSİ ÇOK İYİ KORUNMUŞ
İtalya’da arkeologlar Toscana bölgesinde çok iyi korunmuş 24 bronz heykeli gün yüzüne çıkardı. Heykellerin Roma dönemine ait olduğuna inanılıyor. Keşif, San Casciano dei Bagni isimli bir dağ köyünde, banyo olarak kullanılan bir yapının kalıntılarında yapıldı. 2 bin 300 yıllık olduğu düşünülen heykeller Hygiei, Apollon gibi mitolojik tanrıları tasvir ediyor. Bakanlıktan yapılan açıklamada, bronzların bir kısmının tamamen insan benzeri tanrı figürleri olduğu, diğerlerinin ise termal sular aracılığıyla tıbbi tedavilere müdahale etmesi için tanrılara adak olarak sunulabilecek vücut parçaları ve organlarının olduğu belirtildi.
BRONZ, GÜMÜŞ, ALTIN SİKKELER
Heykellerin yanı sıra keşfin yapıldığı banyo kalıntısında 6 bin civarında, bronz, gümüşve altın para da bulundu. İtalya Kültür Bakanlığı, keşfin yapıldığı dönemde Toscana’nın büyük bir değişimden geçtiğini açıkladı. Yapılan açıklamada, Etrüsk yönetiminden Roma yönetimine bu dönemde geçildiği kaydedildi. Bölgedeki kazı Siena bölgesindeki Yabancılar Üniversitesi’nden Jacopo Tabolli tarafından yürütüldü. Tabolli, heykellerin termal suya bir ritüel olarak bırakıldığını söyledi ve ekledi: Suya bir şey bırakırsınız çünkü karşılığında size bir şey vereceğini umarsınız. Gün yüzüne çıkarılan heykellerin, restorasyon için yakındaki bir laboratuvara götürülmesi planlanıyor. Burada yapılacak incelemeler ve restorasyonun ardından, San Casciano Müzesi’nde sergilenecek.
İtalyan La Nazione gazetesinin aktardığına göre, San Casciano Müzesi yetkilileri, keşfin olağanüstü olduğunu, yaşadıkları duyduları ce heyecanı tarif etmenin güç olduğunu çünkü artık bu gibi buluntularla karşılaşmanın sık görülmediğini ifade etti. San Casciano dei Bagni belediyesi kazı başkanı Emanuele Mariotti, müthiş keşfi görmek için müzeye binlerce turist gelmesini beklediklerini de söyledi.
“MUAZZAM, EŞSİZ HAZİNELER”
İtalya Devlet Müzesi Müdürü Massimo Osanna, bunun Riace Bronzlarından bu yana en önemli keşif olduğunu söyledi. Riace Bronzları, 1972 yılında keşfedilmişti ve kadim savaşçıları tasvir ediyordu. İtalya’nın yeni Kültür Bakanı Gennaro Sangiuliano, buluntuları “İtalya için olağanüstü bir keşif” ve “muazzam, eşsiz hazineler” olarak tanımladı.
TÜRKİYE’YE GÖÇ ETTİLER
Etrüsk uygarlığının çoğu, yaklaşık 2 bin 500 yıl önce yani Roma İmparatorluğu’nun ortaya çıkmasından yaklaşık 500 yıl önce, şimdiki Türkiye’ye göç etti. İtalya’dayken, Etrüskler Akdeniz’de bir ticaret gücü haline gelerek kuzey ve güney bölgelerin çoğunu kontrol etti. M.Ö. 27’de Sicilya’yı Yunanlıların kontrolü altına almasıyla birlikte bölgeyi muhafaza edememeye ve ülke geneline yayılmaya başladılar. Roma İmparatorluğu Etrüsk şehirlerini tek tek ele geçirmeye başladı ve var olduğuna dair tüm kanıtları da yok etti. Bu nedenle de Etrüsk uygarlığından eserler bulmak çok nadir gerçekleşen bir durum. Ancak bu son keşif, gruplar arasında her zaman savaş olmadığını, bir zamanlar birlikte uyum içinde yaşadığını gösterdiği için de büyük önem taşıyor. 2019 yılında başlayan kazıların bir parçası olan heykeller, Roma’nın yaklaşık 160 kilometre kuzeyindeki Siena bölgesinde, bir tepe kasabası olan San Casciano dei Bagni’de keşfedildi.
YENİDEN YAZMAK İÇİN OLAĞANÜSTÜ BİR FIRSAT”
Siena’daki “Yabancılar Üniversitesi”nin kazısını koordine eden Jacopo Tabolli, keşfin Etrüsk uygarlığının sonuna ve Roma İmparatorluğu’nun genişlemesine yeni bir ışık tuttuğu için önemli olduğunu söyledi. Tabolli, “Kutsal alanın dışında sosyal ve iç savaşlar sürerken… Kutsal alanın içinde büyük seçkin Etrüsk ve Roma aileleri, çatışmalarla çevrili bir barış bağlamında birlikte dua ettiler” dedi ve ekledi: Etrüskler ile Romalılar arasındaki ilişkiyi ve diyalektiği yeniden yazma olanağı, olağanüstü bir fırsat. Tabolli ayrıca, tapınağın M.Ö. 3. yüzyıldan M.S. 5. yüzyıla kadar aktif olduğunu kaydetti.
“NEREDEYSE İLK GÜNKÜ GİBİ”
Hristiyanlığın yerleşmeye başlamasıyla kutsal alan terk edilmiş, bu da heykellerin suya batmasına neden olmuş, havuzlar devasa sütunlar ve taşlarla kapatılmış. Tabolli, heykellerin yaklaşık 6 bin 000 bronz, gümüş ve altın sikkeyle çevrelenmiş olduğunu ve San Casciano’nun sıcak çamurlu sularının onları “neredeyse suya batırıldıkları günkü gibi” korunmalarına yardımcı olduğunu söyledi. Arkeolog, ekibinin 24 büyük heykel ve birkaç küçük heykelcik bulduğunu söyledi ve bunların pişmiş topraktan ziyade bronzdan yapılmasının alışılmadık olduğunu kaydetti. Uzmanların inandıklarının gravürlerini içeren heykeller, eserleri işletmeye almak için para ödemiş olabilecek güçlü yerel ailelerin isimleridir.
ROMA İMPARATORLUĞU’NDAN ÖNCE İTALYA’YI KONTROL EDEN ETRÜSKLER KİMLERDİ?
Etrüsk uygarlığı, eski İtalya’da kabaca Toskana, batı Umbria ve kuzey Lazio’ya karşılık gelen bölgede yaşadı. Erken Etrüsk yazıtları M.Ö. 700’e kadar uzanıyor ve uygarlık M.Ö. 4. yüzyılın sonlarında Roma Cumhuriyeti’ne asimile oldu. Bir zamanlar Roma’yı yönettiler ve Romalıları din, hükümet, sanat ve mimari dahil olmak üzere her konuda etkilediler. Antik dünyanın en dindar insanlarından biri olarak kabul edilen toplumda din, Etrüsk yaşamına yayıldı ve yönetici yargıçlar da dini otoriteyi kullandı. Austin’deki Texas Üniversitesi’nden arkeolog Profesör Ingrid Edlund-Berry, Etrüsklerin son derece kültürlü bir halk olduğunu ancak yazılarının çok azının korunduğunu, çoğunlukla isimleri ve başlıkları olan kısa mezar yazıtları olduğunu söyledi. Medeniyet uzmanı Edlund-Berry, “Yani herhangi bir metin, özellikle daha uzun olanı, bilgimize heyecan verici bir katkıdır” dedi.