Orijinal Başlık: Şam’daki Seydnaya Hapishanesi: Esad Yönetiminin ‘İnsan Mezbahası’
Kaynak: EPA-EFE/REX/Shutterstock Beşar Esad yönetiminin Pazar günü çöküşünden bu yana, ailelerinden haber almayı bekleyen Suriyeli siviller, ülkenin en gizli ve en kötü ün sahibi hapishanesi Saydnaya’ya akın ediyor. Başkent Şam’ın yaklaşık 30 kilometre kuzeyinde, 1980’li yılların başında küçük bir kasabada inşa edilen hapishane, Esad ailesinin rejimlerine muhalefet edenleri yıllarca barındırdı. İnsan hakları kuruluşları tarafından ‘insan mezbahası’ olarak adlandırılan Saydnaya, uzun süre son derece gizli kalmış bir yerdi ve bugüne dek içinden hiçbir görüntü elde edilemedi. Hapishanenin durumu, yalnızca eski gardiyanlar ve mahkumlarla yapılan görüşmelerle ortaya çıkarılabiliyor. Ancak insan hakları örgütleri ve ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan gelen bilgiler, Esad rejiminin sembolü haline gelen bu yapı hakkında bazı ipuçları sunuyor.
Kaynak: Getty Images Saydnaya, yıllar boyu Suriye Ordusu ve askeri istihbaratı tarafından yönetildi. Hapishanenin inşasına 1980’li yılların başında başlandı. 1,4 kilometrekarelik bir alana sahip olan hapishaneye ilk mahkumlar 1987 yılında, Beşar’ın babası Hafız Esad’ın iktidara gelmesinin 16. yılında götürüldü. Burası tamamen faaliyete geçtiğinde iki tutukevi bulunuyordu. İnsan hakları örgütlerine göre Beyaz Bina, rejime sadık olmadığı düşünülen subaylar ve askerler için inşa edilmişti. Büyüyen yapının güneydoğusundaki L şeklindeki bina, ana hapishane olan Kırmızı Bina ise muhalefet edenlerden, özellikle başlarda İslamcı gruplara üye olduklarından şüphelenilenlerden oluşuyordu. Serbest bırakılan mahkumlarla görüşen insan hakları gruplarına göre, bu iki binada toplamda 10 ile 20 bin kişi tutulabiliyordu.
Pazar gününden itibaren dolaşan ve BBC tarafından doğrulanan videolar, birçok hücreyi gösteren güvenlik kamerası ekranlarıyla kaplı büyük bir gözlem odasını sergiliyor. Uluslararası Af Örgütü’nün hapishanedeki eski gardiyanlardan elde ettiği raporlara göre, iç savaşın patlak vermesiyle 2011’de Beyaz Bina’daki mahkumlar çıkarıldı ve Cumhurbaşkanı Beşar Esad’a karşı yapılan protestolarda tutuklananların konulması için hazırlandı. Eski bir yetkili, Uluslararası Af Örgütü’ne