Suriye’deki iç savaş 2011 yılından bu yana devam ediyor ve 27 Kasım’da Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) liderliğindeki grupların başlattığı operasyon sonucu durum hızla değişti. Özellikle 7 Aralık gecesi HTŞ’nin Şam’a girdiğini duyurması, dikkatleri üzerine çekti. Suriye’nin lideri Beşar Esad’ın Rusya’ya gittiği ve kendisi ile ailesine sığınma hakkı tanındığı bilgisi de gündeme geldi. Peki, Şam’ı bu kadar çabuk düşüren sebepler neler? Melbourne Üniversitesi’nde Suriye üzerine uzmanlaşmış olan Dara Conduit, Esad’ın ordusunun yıllarca süren çatışmalar dolayısıyla ciddi kayıplar verdiğini belirtti. BBC’ye verdiği demeçte, Esad’ın başlıca müttefikleri olan İran, Rusya ve Hizbullah’ın kendi iç meseleleriyle uğraştığını vurguladı. Ayrıca, bazı yerlerde ordunun ve askerlerin savaşmaktan kaçındığı bilgileri de mevcut. Şam’da muhaliflerin düzenlediği kutlamalar ve sevinç gösterileri yapıldığı bildiriliyor. Ancak, Suriye’nin geleceği ve özellikle Şam’daki gelişmeler belirsizliğini koruyor. BBC güvenlik muhabiri Frank Gardner, “Eğer HTŞ lideri Ebu Muhammed Colani, vaatlerine sadık kalırsa, Birleşmiş Milletler ve diğer devletlerin de desteklediği daha çoğulcu ve demokratik bir geçişin mümkün olabileceğini” ifade ediyor. Fakat aynı zamanda, HTŞ’nin geçmişteki şiddet ve insan hakları ihlalleri ile ilgili sıkıntılara dikkat çekiyor. Gardner, HTŞ’nin El Kaide ile olan bağlantılarının, bazı ülkeler tarafından terörist bir organizasyon olarak nitelendirildiğini hatırlatıyor. Özellikle Suriye’de Sünni Müslüman olmayan azınlıkların geleceği bu durum karşısında kaygı verici. Gardner, “Güç değişiminin olabileceğine dair işaretler bulunsa da, ülkenin Libya gibi yıllarca sürecek bir kargaşaya sürüklenebileceğini” ifade ediyor. Oklahoma Üniversitesi’nden Suriye uzmanı Joshua Landis, “Bu geçişin ne kadar düzgün bir şekilde olacağı asıl soru; Colani bu süreçten düzgün bir şekilde sonuç almak istiyor” dedi. Suriye’de yaşayan insanlar, 2011 yılındaki durumu anlamaya çalışıyor. BBC’ye konuşan bir Suriyeli, “İlk kez gerçek anlamda özgürlüğün tadını çıkarıyoruz ve bu bizi şaşırıyor,” dedi. Şu an Emevi Meydanı’nda kutlamalar yapılıyor. “İnsanlar barışçıl bir şekilde kutlama yapıyor, havai fişekler patlatıyor ve bazı silah sesleri çıkıyor, ama çoğu havai fişek,” diye ekledi. Suriye muhalefetinin lideri Hadi el-Bahra, Al-Arabiya’ya verdiği röportajda, “Esad rejiminin sona erdiğini ve Suriye tarihinde karanlık bir dönemin kapandığını” belirtti. El-Bahra, Şam’daki durumun güvenli olduğunu vurgulayarak, “Bütün dinlerden ve mezheplerden halkımıza sesleniyorum; kimseye ateş açmadığınız ve evinizde kaldığınız sürece güvendesiniz,” ifadelerini kullandı. Beşar Esad, İran, Rusya ve İran yanlısı militanlar sayesinde Suriye’nin büyük bir kısmını kontrol altına almıştı. Hükümet, ülke genelinde kontrolü sağlarken, kuzey ve doğuda Kürtlerin denetimindeki Suriye Demokratik Güçleri (SDG) de etkili olmaya devam ediyordu. Türkiye ile sınırdaki Halep ve İdlib bölgelerinde muhaliflerin kontrolü sürerken, burada en güçlü grup HTŞ’ydi. Türkiye destekli Suriye Milli Ordusu (SMO) da bu bölgede önemli bir rol oynuyordu. Ancak İran’ın desteklediği Hizbullah, İsrail’in hava saldırılarından ciddi şekilde etkilenmiş ve bazı İran askeri liderleri saldırılarda hayatını kaybetmişti. Rusya ise Ukrayna’daki savaştan dolayı bölgede yeterince etkili olamadı. Bu nedenlerden ötürü son haftalarda HTŞ, Şam’a kadar ulaşmayı başarabilmiştir.
Eski Mossad ajanları, çağrı cihazları ve telsizler üzerinden gerçekleştirilen saldırıların arka planını açıkladı. Kaynak: Getty Images. Lübnan'da Hizbullah'a yönelik yapılan saldırılarda kullanılan çağrı cihazlarının patlatılmasıyla ilgili bilgi veren...
Devamını Oku..