Sinir Krizi Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Müdahale Edilmeli? Sinir krizi, bazen insanlar tarafından günlük yaşamda geçici olarak normal şekilde işlev gösteremedikleri stresli bir durumu tanımlamak için kullanılır. Genellikle hayatın talepleri fiziksel ve duygusal olarak bunaltıcı hale geldiğinde ortaya çıktığı anlaşılmaktadır. Bu durum geçmişte çeşitli ruhsal bozuklukları kapsayacak şekilde sıklıkla kullanılmıştır, ancak günümüzde ruh sağlığı uzmanları tarafından artık kullanılmamaktadır.
Sinir krizi tıbbi bir terim olmadığı gibi belirli bir akıl hastalığına da işaret etmez. Ancak bu, strese karşı normal veya sağlıklı bir tepki olduğu anlamına gelmez. Bazı insanların sinir krizi olarak adlandırdığı şey, depresyon veya anksiyete gibi dikkat edilmesi gereken altta yatan bir ruh sağlığı sorununa işaret edebilir.
Sinir krizi olarak adlandırılan durumun belirtileri kişiden kişiye değişir ve altta yatan nedene bağlıdır. Sinir krizini tam olarak neyin oluşturduğu da bir kişiden kişiye göre değişir. Genel olarak, bir kişinin artık normal şekilde işlev göremediği anlamına gelir.
Sinir krizi durumu belirli bir akıl hastalığını ya da devam eden akıl sağlığı durumunu tanımlamak için kullanılan bir terim değildir. Yani belli bir hastalık denemez. Belli durumlarda ani olarak kendisini gösterir. Genel olarak karşı bir tetikleyici insandır.
Sinir Krizi Belirtileri Nelerdir?
Her hastalıkta ve durumda olduğu gibi sinir krizi de önceden belirti verebilir. Bu belirtiler şunlardır;
- Yoğun üzüntü hissi ya da diğer depresif belirtiler
- Çaresizlik ve umutsuzluk duyguları
- Bir zamanlar keyif alınan şeylerden kaçınma (Örnek vermek gerekirse arkadaşlar ve aile ile dışarı çıkma ya da randevuları kaçırma vb. gibi durumlar)
- Birkaç gün ya da daha uzun süre iş için hasta olduğunu söyleme
- Eskisi kadar iyi işlev görememe
- Yeme ve uyku düzeninde değişiklikler
- Günlük yaşam aktivitelerinde azalma
- Aşırı ruh hali değişimleri
- Kontrol kaybı hissi
- Panik ataklar
- Yoğun stres
- Ağlama
- Paranoya ve açıklanamayan korkular
- Halüsinasyonlar
- İntihar düşünceleri ve fikirler
- Kendine ya da çevreye zarar verme
- Saç yolma
- Ellerini ve kollarını duvar gibi yerler vurma
- Yerinde duramama
Kriz genel olarak üç aşamada gerçekleşir. Birinci aşama alarm aşaması, ikinci aşama direnç yani karşı koyma aşaması ve üçüncü aşama ise patlama aşamasıdır. Kriz zamanlarında vücut kendi dengesini kontrol edemez hale gelir. Ayrıca aile yapısı, sosyal yapı, zor yaşam koşulları, zor çocukluk ve ergenlik dönemi, beslenme düzensizlikleri, uykusuzluk, depresyon ve diğer faktörler de krizlere yol açabilir.
Sinir krizi geçirmek üzere olan kişiler vücutlarında bazı değişiklikler yaşayacaklardır. Sonunda heyecan hormonları yükselir ve kriz başlar. Zihinsel olarak bozuk insanlar aslında uzun süre depresyondadırlar. Ama şimdi baskı belli bir seviyeye yükseldiğinde, sonunda bir kriz olarak kendini gösterir.
Sinir Krizi Geçiren Kişiye Nasıl Müdahale Edilmelidir?
Artan stres seviyesi vücuttaki adrenalin hormonunu artmasına sebep olur. Kan basıncı yükselir, duygular karmaşıklaşır ve sonuç sinir krizi olabilir. Zihinsel bir çöküşten sonra, vücut tamamen zayıflar. Sinir krizi ile mücadele edebilmek için ilk olarak iyi beslenmeli ve uyku düzenimize dikkat etmeliyiz.
Sinir krizi geçirmeye başladığın düşündüğünüz insanları ilk olarak bulunduğu ortamdan uzaklaştırmanız gerek. Kişinin kriz geçirmesine sebebiyet veren kişileri de ortamdan çıkarmalıyız. Kriz devam ediyorsa eğer var ise kişiye ilaç takviyesi ile uyumaya ikna etmeniz doğru olacaktır.
Kriz anından evdeyseniz ya da çevrenizde çeşme var ise kişinin elini yüzünü yıkamasını isteyin. Gerekirse duş da almalı. Eğer ki kişi sinir krizi ile birlikte bayılma ya da kusma gibi durumlar yaşıyorsa baş ve çene bölümü yukarı kaldırılmalı ve hava yolu açılmalıdır. Derhal ambulans aranarak, ilk yardım ekibi gelinceye kadar kişinin hava yolunun açık kalması sağlanmalıdır. Kişide gözlük var ise çıkarmalı ve ayaklarını düz pozisyona getirmeniz gerekir.
Kollar yana doğru açılmalı ve kollar dirsekten yukarı doğru katlanmalıdır. Aynı zamanda hastayı kendinize doğru çevirerek üst bacak kısmını dizden kıvırlamısınız. Bu müdahaleleri bilmiyorsanız ilk yardım ekibi gelinceye kadar hastanın nefes yolunun açık kalmasını sağlayın.
Kriz çok şiddetli ve ne yaparsanız yapın azalmıyorsa bir doktora başvurmanız gerekmektedir. İleri ki dönemlerde psikolojik tedavi görmesi gerekebilir. Doktor tarafından uygulanacak olan psikoterapi ve ilaç tedavisi ile eski durumuna dönebilir.
