Yazarlar: Ahmed Nour, Joe Tidy ve Yara Farag Unvan: BBC Arapça, BBC Dünya Servisi & BBC Monitoring
BBC’nin yürüttüğü bir araştırmaya göre, Facebook, İsrail-Hamas çatışması döneminde Filistinli haber kaynaklarının okuyucularına ulaşımını önemli ölçüde engelledi. Araştırma, savaşın başlangıcı olan Ekim 2023’ten itibaren Gazze ve Batı Şeria’daki haber kaynaklarının okur etkileşimlerinde belirgin bir düşüş olduğunu ortaya koyuyor. BBC, Meta’nın bir diğer platformu Instagram’a ait sızdırılmış belgeleri de inceleyerek, bu platformda da Filistinli kullanıcıların yorumlarının yine Ekim 2023’ten itibaren kısıtlandığını belirledi. Facebook’un sahibi olan Meta, belirli bir görüşü maksatlı olarak bastırdığına dair iddiaların ‘kesinlikle yanlış’ olduğunu savunuyor. İsrail-Hamas çatışmasının başlamasıyla birlikte Filistin bölgelerine çok sayıda muhabirin girişine izin verilmedi. Bu gazeteciler sadece İsrail ordusunun gözetimi altında bölgede bulunabildi. Bu süreçte, TRT Arapça’nın bir kameramanı İsrail’in Gazze’de düzenlediği bir saldırıda ağır yaralandı.
Sosyal medya, Gazze’den bilgi almak isteyenler için bir bilgi kaynağı görevi üstlendi. Palestine TV, Wafa haber ajansı ve Al-Watan News gibi Facebook sayfaları, dünya genelinde birçok kişi için kritik birer kaynak haline geldi. BBC Arapça Servisi, Filistinli 20 önde gelen haber kuruluşunun Facebook sayfalarının etkileşim verilerini derleyerek, bu verileri yıllarca göre karşılaştırdı. Sosyal medya hesapları açısından etkileşim verileri, gönderilerin kaç kişi tarafından görüntülendiğini anlamada önemli bir rol oynuyor. Yorum sayısı, reaksiyonlar ve paylaşım sayıları bu verilere dahil ediliyor. Savaş döneminde okur etkileşimlerinin artması beklenirken, veriler 7 Ekim 2023’ten itibaren etkileşimlerin yüzde 77 oranında düştüğünü gösteriyor. Palestine TV, Facebook’ta 5,8 milyon takipçi sayısına sahip. Bu medya kuruluşuna bağlı gazeteciler, BBC ile paylaştıkları verilere göre, Facebook gönderilerini gören kişi sayısının yüzde 60 azaldığını belirtti. Gazeteci Tarık Ziyad, “Etkileşim tamamen kısıtlı durumda. Gönderilerimiz hedef kitleye ulaşmıyor” diye ifade etti. Geçtiğimiz yıl boyunca Filistinli gazeteciler, çevrimiçi içeriklerinin Meta tarafından örtülü bir şekilde engellendiğini belirterek bu durumdan kaygı duyduklarını dile getirmişti.
BBC, aynı süre zarfında 20 İsrailli haber kuruluşunun verilerini de inceledi. Bu kuruluşlar arasında Yediot Ahronot, Israel Hayom ve Channel 13 bulunuyor. Bu sayfalar, büyük ölçüde savaşla ilgili içerik paylaşmasına rağmen, okur etkileşimlerinde aynı dönemde yaklaşık yüzde 37 oranında bir artış görüldü. Daha önce de, Meta, Filistinliler ve insan hakları grupları tarafından adaletli bir içerik yönetimi sağlamamakla eleştirilmişti. 2021’de bağımsız bir rapor, bu durumun kaynağının, Arapça konuşan moderatörlerin yetersizliği olduğunu ortaya koymuştu. Bazı kelime ve ifadeler, gerçek anlamlarına göre
