Türkiye’de mesleğini icra eden vatandaşların sosyal güvenlikten yararlanabilmeleri ve belirli koşullar sağlandığında emekli olabilmeleri için devletin oluşturduğu SGK sistemine ihtiyaçları vardır. Mesleğini icra eden vatandaşlar, Sosyal Güvenlik Kurumuna bağlı çeşitli kurumlarda çalışmak zorundadır. Memurlar kanununa göre dört kategoride çalışan vardır: 4A, 4B, 4C ve 4D. Peki bu kadro kimleri kapsıyor? Sözleşmeli öğretmen 4B? SGK 4B nedir? SGK 4B işçi kadrosu kimleri kapsıyor? Detaylar burada…
4B TAKIMI NEDİR?
4B grubunun eski ve yeni olmak üzere iki tanımı vardır. Kanun değişikliğiyle birlikte tanım da değişti. Önce 4B’nin hangi grubu temsil ettiğini tanımlayalım. Grup 4B, eski adı Bağ-Kur olan gruptur. Başka bir deyişle, belirli bir memuriyete sahip olmayan ve randevu ile bir yerde sürekli çalışmayan meslek mensuplarıdır. Biraz daha detaylı anlatırsak; SGK, memurları kapsayan güvenlik kurumudur. 4B statüsünde mesleğini icra eden kişi taahhütlü işlerde veya kendi adına kurduğu işletmelerde Bağ-Kur’a prim ödeyerek çalışır. Bağımsız çalışan meslekler; esnaf, tüccar, sanatkar veya serbest meslek sahibi. Bunlar geçmişte 4B statüsüyle temsil edilen vatandaşlardı; ancak bu tanım kanun değişikliğinden sonra 4B için yeterli değildir. Güncel, geçerli tanıma gelecek olursak; 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa göre kamu sektöründe 4A, 4B, 4C ve 4D olmak üzere dört farklı kategoride çalışan vatandaşlar bulunmaktadır.
4A’lar, iş garantili klasik memurları içerir. Toplu sözleşme hakları var ama grev hakları yok.
4B’ler, devletin ihtiyaçlarına bağlı olarak on iki aylık bir sözleşmeyle alınır. Sözleşmelerinin her yıl yenilenmesi gerekiyor. Çalışma koşulları 4A ile aynı olmakla birlikte kişilik hakları bakımından 5510 sayılı Sosyal Güvenlik Kanununa tabidirler. 4B statüsünü kapsayan meslekler; Diyanet İşleri Başkanlığı’na bağlı öğretmen, doktor, mühendis, hemşire, teknisyen, kasiyer ve vaiz, Kuran hocası ve imam gibi çalışanlar bulunmaktadır. 4B’ler, yenilenen yasaya bağlı olarak bu meslek gruplarına bağlı vatandaşları içermektedir.
4B TAKIM DURUMU NEDİR?
Kanun değişikliği ile 4B personel statüsü kariyer profesyonellerini ilgilendirmektedir. Kariyer meslek grubuna sahip kişiler olarak tanımladığımız; Hemşire, mühendis, bekçi gibi mesleklere sahip vatandaşları kapsar. Bu mesleklere ek olarak taşeronluktan kadrolu kadroya geçişte sürekli 4B kadrosu ön plana çıkmaktadır. Sizin için yukarıda sıralanan kariyer mesleklerine sahip kişiler, ÖSYM tarafından hazırlanan KPSS sınavına girerler. ÖSYM’nin yayınladığı tercih kılavuzuna ve KPSS’den aldıkları puana göre tercih yapıyorlar. Tercih sonucu yerleştirilen kişiler 4B kadrosuna dahildir.
4B ANLAŞMALI PERSONEL KATILABİLECEK Mİ?
Kamuda yaklaşık 3,5 milyon personel çalışmaktadır; ancak aynı işi yapmalarına rağmen çalışanların çoğu memur olarak çalışmakta, bir kısmı işçi statüsünde, bir kısmı ise sözleşmeli statüde çalışmaktadır. Bu durum kamuda çalışan 4B sözleşmeli personel statüsündekiler ile diğer statüdekiler için olumsuzluk yaratmaktadır. Bu olumsuzluğu gidermek için geçtiğimiz aylarda 4B sözleşmeli personelin kadro grubuna dahil edilmesi önerisi Meclis’e sunuldu. Bu öneri ise kamuda çalışan 4B sözleşmeli personelin memur statüsüne geçişine ilişkin “14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı” başlığı altında sunulmuştur.
Elif ÇELİK
.