Başlık: Suriye: ABD’li diplomatların HTŞ ile yaptığı görüşmelerde hangi konular gündeme geldi?
Amerikalı diplomatlar, Şam’da Suriye’nin yeni yöneticileriyle resmi olarak ilk görüşmelerini gerçekleştirmiştir. Görüşme sonrasında ABD, Suriye’nin yeni lideri Ahmed eş-Şera (Ebu Muhammed Colani) için belirlediği 10 milyon dolarlık ödülü kaldırdı. Batılı ülkeler, Suriye’nin kontrolünü elinde bulunduran Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) ile yoğun bir diplomatik iletişim sürdürmektedir. Avrupa Birliği, İngiltere, Almanya ve Fransa’nın HTŞ temsilcileri ile gerçekleştirdiği doğrudan görüşmelerin ardından, 20 Aralık Cuma günü Amerikalı diplomatlar, Şam’da HTŞ temsilcileriyle bir araya geldi. ABD, 10 yılı aşkın bir süre sonra ilk kez Şam’da resmi görüşmeler gerçekleştirmiş oldu. ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Barbara Leaf tarafından planlanan basın toplantısı ise “güvenlik nedenleri” ile iptal edildi.
Görüşmelerin ardından HTŞ’nin çağrısıyla birçok kentte Esad’ın devrilmesi kutlandı. Öldürülen 13 yaşındaki Hamza’nın annesi, “Esad inşallah bedelini öder” dedi. HTŞ lideri ise BBC’ye yaptığı açıklamada, Suriye’nin Afganistan gibi bir duruma düşüp düşmeyeceği ve mezhep ayrımlarının nasıl yönetileceği gibi konuları dile getirdi.
Haberin sona erdiği kısmında, AFP haber ajansının Suriyeli bir yetkiliden edindiği bilgiye göre, ABD’li diplomatlar ile Suriye’nin yeni lideri Ahmed eş-Şera arasındaki görüşme “olumlu” geçti. Görüşmede hangi konular ele alındı? HTŞ bünyesindeki Askeri Operasyonlar Birimi, Washington’ın Suriye’de geçiş yönetimine destek verme sözü verdiğini kaydetti. Tüm Suriye vatandaşlarının haklarına saygı gösterme taahhütlerinin ABD tarafından takdirle karşılandığı ifade edildi. HTŞ’den yapılan bir açıklama ise, ABD yetkililerinin ülkedeki farklı isyancı grupların birleştirilerek tek bir Suriye ordusu oluşturulması çabalarını övdüğünü belirtti. Eş-Şera, Suriye’nin ekonomik gelişimine engel teşkil eden unsurlar olduğuna dikkat çekerek, ABD’li yetkililerden yaptırımların kaldırılmasını istedi. Ayrıca, yeni yönetimin bölge ülkeleriyle barışmanın temin edilmesi için stratejik ortaklıklar kurma amacında olduğu da kaydedildi.
Bu görüşmeden sonra ABD, HTŞ lideri Eş-Şera için daha önce belirlediği 10 milyon dolarlık ödülü kaldırdı. Ancak HTŞ, hala ABD’nin terör örgütleri listesinde yer almakta. Heyette ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Barbara Leaf, ABD Başkanı Joe Biden’ın rehine temsilcisi Roger Carstens ve Yakın Doğu İşleri Bürosu’nun üst düzey danışmanı Daniel Rubinstein yer aldı. ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, Bakan Yardımcısı Leaf’in Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin 2254 sayılı kararına uygun, şeffaf ve kapsayıcı bir siyasi geçiş sürecine tam destek verdiklerinin altı çizildi. Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, HTŞ temsilcileriyle yapılan toplantıda Suriye’deki geçiş sürecinin ilkeleri ve bölgesel gelişmelerin ele alındığını ifade etti.
Toplantı sırasında, Esad rejimi döneminde kaybolan Amerikalı gazeteciler Austin Tice, Majd Kamalmaz ve diğer Amerikan vatandaşlarının durumuyla ilgili konular üzerinde de çalışıldığı belirtildi. Görüşme öncesinde, ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan bir sözcü, heyetin “doğrudan Suriye halkıyla temas edeceğini, bunların sivil toplum, aktivistler, farklı toplulukların üyeleri ve diğer Suriyelilerin seslerinin de dâhil olduğunu” bildirmişti. Ayrıca, ülkelerinin geleceği hakkında görüşlerini ve ABD’nin nasıl destek olabileceğini değerlendireceklerini kaydetti.
Batılı ülkeler arasında yoğun diplomatik temastar gerçekleşti. İngiliz diplomatlar, 16 Aralık Pazartesi günü Suriye’nin başkenti Şam’da HTŞ lideri Ahmed eş-Şera (Muhammed Colani) ile bir araya geldi. HTŞ’nin sosyal medya hesaplarından paylaşılan fotoğraflarda, İngiltere’nin Suriye Özel Temsilcisi Ann Snow’un da heyette yer aldığı görüldü. HTŞ, İngiliz diplomatlarla yapılan görüşmede “son gelişmelerin ele alındığını” bildirdi. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula Von der Leyen, Brüksel’in Suriye’nin yeni lider kadrosuyla “doğrudan teması” arttıracağını belirtti. Avrupa Birliği Dış Politika Temsilcisi Kaja Kallas, ülkenin yeni lider kadrosunun kadın ve azınlık haklarına saygı gösteren kapsayıcı bir hükümet kurması durumunda, AB’nin Suriye’ye yönelik ambargoları hafifletmeyi değerlendirebileceğini söyledi. Ayrıca, Kallas, Suriye’nin yeni lider kadrosuyla “yapıcı” görüşmelerin ardından AB’nin Şam’daki diplomatik temsilciliğini yeniden açacağını bildirdi. Alman Dışişleri Bakanlığı da, Alman diplomatların Salı günü Şam’da HTŞ temsilcileriyle görüştüğünü açıkladı. Görüşmelerde, Suriye’deki geçiş süreci ve azınlıkların korunması konularının ele alındığı belirtildi. Bakanlık sözcüsü, “Şam’da diplomatik varlık ihtimali de görüşülecek” ifadesini kullandı. Berlin’in, El Kaide ideolojisinin kökleri ışığında HTŞ’yi dikkatle izlediği vurgulandı. Fransız yetkililer de, Fransız diplomatların HTŞ temsilcileriyle Şam’da görüştüğünü bildirdi. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken de geçen hafta, ABD’nin Şam’ın yönetimini ele geçiren HTŞ ile “doğrudan temas” sağladığını kaydetti. Bu, ABD hükümetinin HTŞ ile doğrudan iletişim kurduğu yönünde ilk resmi açıklama oldu. Blinken, HTŞ ile temaslarının kaybolan Amerikalı gazeteci Austin Tice’ın durumu ile ilgili olduğunu ifade etti.
