Başlık: Suriye: ABD’li diplomatların HTŞ ile görüşmesinde hangi meseleler gündeme geldi?
Amerikan diplomatlar, Suriye’nin yeni yönetim kadrosuyla Şam’da ilk resmi görüşmelerini gerçekleştirdi. Bu görüşmenin ardından, ABD, Suriye’nin yeni lideri Ahmed eş-Şera’nın (Ebu Muhammed Colani) başına koyduğu 10 milyon dolarlık ödülü kaldırdı. Batılı ülkeler, Suriye’de iktidarı elinde tutan Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) ile yoğun bir diplomatik iletişim trafiği yürütüyor. Avrupa Birliği, İngiltere, Almanya ve Fransa’nın HTŞ temsilcileriyle doğrudan görüşmelerinin ardından, 20 Aralık Cuma günü ABD’li diplomatlar da Şam’da HTŞ temsilcileriyle bir araya geldi. ABD, 10 yılı aşkın bir sürenin ardından ilk kez Şam’da resmi görüşmeler düzenledi. ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Barbara Leaf tarafından Şam’da bir basın toplantısı düzenlenmesi planlanmıştı ancak “güvenlik nedenleriyle” bu toplantı iptal edildi.
Suriye’de HTŞ’nin çağrısıyla birçok şehirde Esad’ın devrilmesi kutlandı. 13 yaşındaki Hamza’nın annesi ve diğer Suriye protestocuları, “Esad inşallah bedelini öder” diyerek tepkilerini dile getirdiler. HTŞ lideri BBC’ye verdiği bir röportajda, “Suriye Afganistan’a dönüşür mü, mezhep ayrımları nasıl yönetilecek?” gibi konular üzerine konuştu.
Suriye’de geçiş hükümeti için atanmış yetkililer hakkında bilgi sahibi olmak da önem taşıyor. AFP haber ajansının Suriyeli bir yetkiliden edindiği bilgilere göre, ABD’li diplomatlarla Suriye’nin yeni lideri Ahmed eş-Şera arasındaki görüşme “olumlu” geçti. Bu görüşmede hangi konuların masaya yatırıldığı sorusu da merak ediliyor. HTŞ’nin Askeri Operasyonlar Birimi’nin Telegram üzerinden yaptığı açıklamada, Washington’un Suriye’yi istikrara kavuşturmada geçiş yönetimine destek vereceği belirtildi. Ayrıca, tüm Suriye vatandaşlarının haklarına saygı gösterme taahhütlerininABD tarafından olumlu karşılandığı ifade edildi.
HTŞ’nin açıklamasında, ABD’li yetkililerin ülkedeki çeşitli isyancı grupların dağıtılarak, birleşik bir Suriye ordusu oluşturulmasına yönelik çabalarını da olumlu buldukları dile getirildi. Eş-Şera, Suriye’nin ekonomik iyileşmesinin önündeki “büyük engellerden” söz ederek, ABD’li yetkililerden yaptırımların kaldırılmasını talep etti. Yeni yönetimin barışın sağlanması adına bölge ülkeleriyle stratejik ortaklıklar kurmayı hedeflediği vurgulandı. Görüşmenin ardından, ABD HTŞ lideri Eş-Şera’nın başına koyduğu 10 milyon dolarlık ödülü geri aldı; ancak HTŞ hala ABD’nin terör örgütleri listesinde yer alıyor.
Heyette, ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Barbara Leaf, ABD Başkanı Joe Biden’ın rehine temsilcisi Roger Carstens ve Yakın Doğu İşleri Bürosu’nun üst düzey danışmanı Daniel Rubinstein yer aldı. ABD Dışişleri Bakanlığı, bu görüşmeyle ilgili yaptığı açıklamada, Bakan Yardımcısı Leaf’in, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin 2254 sayılı kararına uygun olarak, şeffaf, kapsayıcı ve mezhep ayırımı gözetmeyen bir siyasi geçiş sürecine tam destek verdiklerini yineledi. Dışişleri Bakanlığı sözcüsü de HTŞ temsilcileriyle yapılan toplantıda, Suriye’deki geçiş sürecinin ilkelerinin ve bölgesel gelişmelerin değerlendirildiğini belirtti.
Sözcü ayrıca diplomatların Şam’da bulundukları süre içinde, Esad rejimi döneminde kaybolan ABD’li gazeteciler Austin Tice, Majd Kamalmaz ve diğer Amerikan vatandaşlarının durumlarıyla ilgili de çalışmalar yürüttüklerini aktardı. Toplantı öncesinde ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, heyetin “doğrudan Suriye halkıyla temas kuracakları, bu kişilerin sivil toplum, aktivistler, farklı toplulukların bireyleri ve başka Suriyeli sesler olacağı; ayrıca ülkelerinin geleceği hakkında vizyonlar ve ABD’nin destek olabileceği alanların ele alınacağı” ifade edilmişti.
İngiliz diplomatlar, 16 Aralık Pazartesi günü Suriye’nin başkenti Şam’da HTŞ lideri Ahmed eş-Şera ile bir araya geldi. HTŞ’nin sosyal medya hesaplarından paylaşan fotoğraflarda, İngiltere’nin Suriye Özel Temsilcisi Ann Snow’un da görüşen heyette yer aldığı görüldü. HTŞ, İngiliz diplomatlarla yapılan görüşmede “son gelişmelerin tartışıldığı” bilgisini verdi.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula Von der Leyen, Brüksel’in Suriye’nin yeni yönetim kadrosuyla doğrudan teması artıracağını belirtti. Avrupa Birliği Dış Politika Temsilcisi Kaja Kallas, ülkenin yeni lider kadrosunun kadın ve azınlık haklarına saygı duyan kapsayıcı bir hükümet kurmaya yönelik “olumlu adımlar” atması halinde, AB’nin Suriye’ye yönelik yaptırımlarını hafifletmeye hazır olması gerektiğini belirtti. Kallas, Suriye’nin yeni yönetimiyle yapılan “yapıcı” görüşmelerin ardından, AB’nin Şam’daki diplomatik temsilciliğini yeniden açacaklarını da açıkladı.
Alman Dışişleri Bakanlığı, Alman diplomatların Salı günü Şam’da HTŞ temsilcileriyle görüştüğünü duyurdu. Bir Bakanlık Sözcüsü, bu toplantılarda Suriye’deki geçiş süreci ve azınlıkların korunması konularının ele alındığını ifade etti. Aynı zamanda Şam’da diplomatik varlık oluşturma ihtimalinin de tartışıldığı bildirildi. Berlin, HTŞ’nin El Kaide ideolojisi çerçevesinde daha yakından izleneceğini yineledi.
Fransız yetkililer, Fransız diplomatların da HTŞ temsilcileriyle Şam’da görüştüğünü açıkladı. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ise geçtiğimiz hafta ABD’nin Şam’ın yönetimini ele geçiren HTŞ ile “doğrudan temas” halinde olduğunu duyurdu. Bu, ABD’nin HTŞ ile doğrudan iletişim kurduğuna dair ilk resmi açıklama olarak kayıtlara geçti. Blinken, HTŞ ile irtibatlarının özel olarak kaybolan Amerikalı gazeteci Austin Tice’ın durumu ile ilgili olduğunu ifade etti.
