Başlık: Trump’ın yeniden seçilmesi, davalarını nasıl etkileyecek?
Yazar: Madeline Halpert, BBC
7 Kasım 2024
Uzun süren seçim kampanyaları ve çekişmeli bir yarışın ardından, Cumhuriyetçi Parti’nin adayı Donald Trump, ABD başkanlık seçiminde zaferini ilan etti. Trump, göreve gelen ilk ABD başkanı olacak ve hakkında devam eden ceza davaları bulunuyor. Birçok suçlamayla karşı karşıya kalan Trump’ın ülkenin en üst düzey devlet yetkilisi olarak görev yapması, ülkeyi belirsizliklerle dolu bir duruma sürüklüyor. Beyaz Saray’a oturduğunda bazı davaları düşürme yetkisine sahip olabileceği için hukuki sorunlarının bir kısmı çözülebilir. Ancak, Trump dört ayrı yasal mücadele ile yüzleşecek ve her birinin farklı sonuçları olabilir.
Haber inisiyatifinin sonuçlarıyla birlikte, Trump’a yönelik ‘sus payı’ mahkumiyetiyle ilgili olarak Trump, şu anda New York eyaletinde belgelerde sahtecilik suçlamalarıyla 34 kez hüküm giymiş durumda. Mayıs ayında New York jüri heyeti, Trump’ı eski porno film yıldızı Stormy Daniels’a sus payı ödediği gerekçesiyle suçlu buldu. New York hakimi Juan Merchan, Trump’ın cezasının belirlenmesini Eylül ayından 26 Kasım’a, yani seçim sonrasına erteledi. Eski Brooklyn Savcısı Julie Rendelman, Trump’ın başkanlık seçimini kazanmasına rağmen Merchan’ın ceza sürecini planladığı şekilde yürütme ihtimalinin olduğunu belirtti. Hukuk uzmanları, Trump’ın ilk kez hüküm giyen ileri yaşta bir kişi olarak hapis cezasına çarptırılmasının olası olmadığını savunuyor. Ancak Rendelman, Trump hapis cezasına çarptırılırsa avukatlarının durumu hemen temyize götüreceklerini ifade etti. Rendelman’a göre, avukatlar bu cezanın Trump’ın resmi görevlerini yerine getirmesini engelleyeceğini ve temyiz süreci sona erene kadar cezanın ertelenmesi gerektiğini savunacaklar. Rendelman, “Bu durumda temyiz süreci yıllar alabilir” dedi.
6 Ocak Kongre Saldırısı Davası: Adalet Bakanlığı Özel Danışmanı Jack Smith, geçen yıl Trump’a 2020 seçimlerinde Joe Biden’a karşı kaybedişini protesto etmeye yönelik girişimlerinden dolayı ağır ceza suçlamaları yöneltti. Trump, suçlu olmadığını belirtti. Dava, geçen yaz Yüksek Mahkeme’nin aldığı karar sonrasında hukuki belirsizliğini sürdürmekte. Yüksek Mahkeme, Trump’ın başkanlık döneminde resmi işlemleri nedeniyle kovuşturma karşısında kısmi dokunulmazlığı olduğuna karar vermişti. Smith, Yüksek Mahkeme kararının ardından yeni bir dava oluşturdu ve Trump’ın seçim sonuçlarıyla itirazının resmi görevleri ile bağlantılı olmadığını iddia etti. Eski federal savcı Neama Rahmani, Trump’ın seçimi kazanmasıyla bu davadaki suçlamaların “ortadan kalkacağını” öne sürdü. Rahmani, “Görevdeki bir başkanın kovuşturmaya uğrayamayacağını biliyoruz, dolayısıyla Washington DC Bölge Mahkemesi’ndeki seçim sahtekarlığı davası düşecektir” şeklinde konuştu. Rahmani, Smith davayı düşürmeyi reddettiği takdirde Trump’ın yapacağı gibi Smith’i görevden alabileceğini söyledi. Ekim ayında bir radyo programına katılan Trump, “Onu iki saniye içinde işten çıkarırım” ifadelerini kullanmıştı.
Trump’ın Gizli Belgeler Davası: Smith, bir başka davada da Trump’ı Beyaz Saray’dan ayrıldıktan sonra gizli belgeleri yasadışı şekilde saklamakla suçluyor. Trump, bu suçlamaları reddediyor. Davada, devletine ait gizli belgeleri Mar-a-Lago’da kendi şahsi konutunda tutmak ve Adalet Bakanlığı’na belgeleri geri verme çabalarını engellemekle itham ediliyor. Davaya atanan ve Trump tarafından göreve getirilen Hakim Aileen Cannon, Temmuz ayında davayı düşürdü. Cannon, Smith’in Adalet Bakanlığı tarafından davaya atanmasının uygun olmadığını savundu. Smith, bu kararı temyiz etti. Ancak Rahmani, Trump’ın başkanlık görevi süresince bu davanın Kongre baskını davasıyla aynı sonuçları paylaşacağını öngörüyor. Rahmani, “Adalet Bakanlığı, gizli belgeler davasının düşürülmesine yönelik Temyiz Mahkemesi’ndeki itirazından vazgeçecek” dedi.
Georgia Seçim Sonuçları: Trump ayrıca Georgia eyaletindeki 2020 seçimlerinin sonuçlarını değiştirmeye çalışmakla da suçlanıyor. Davada birçok mesele söz konusu. Bunlar arasında Bölge Başsavcısı Fani Willis’in davada çalışması için görevlendirdiği bir avukatla olan ilişkisi nedeniyle davadan çekilmesine yönelik çabalar mevcut. Temyiz Mahkemesi, Willis’in davada çalışmasına izin verilip verilmeyeceğini değerlendiriyor. Ancak Trump, bir sonraki ABD başkanı olma olasılığı nedeniyle bu davada daha fazla sorun yaşanabileceğini ve hatta davanın düşürülebileceğini belirtiyor. Hukuk uzmanları, davanın Trump’ın başkanlık görev süresindeyken askıya alınması bekliyor. Trump’a, seçildiği taktirde yargılanıp yargılanamayacağı sorulduğunda avukatı Steve Sadow da şunları belirtti: “Üstünlük koşulu ve ABD başkanı olarak görevleri gereğince, başkanlık görevi sona erene kadar bu davanın devam edemeyeceğini düşünüyorum.”
