Başlık: Trump, Uluslararası İlk Zirvesini NATO Lideri Rutte ile Gerçekleştirdi
Kaynak: NATO Yazan: Yusuf Özkan Unvan: BBC Türkçe Gönderildiği Yer: Lahey Tarih: 23 Kasım 2024, 17:27 +03 Güncelleme: 2 dakika önce
Ocak ayında ABD başkanlığını devralacak olan Donald Trump, seçim zaferinin ardından uluslararası alandaki ilk üst düzey görüşmesini NATO Genel Sekreteri Mark Rutte ile yaptı. Bu görüşmede, Ukrayna’nın geleceği ile artan Rusya, Çin ve Kuzey Kore tehditleri üzerine konuşulduğu belirtildi. Rutte, “küresel güvenlik sorunlarını” ele almak üzere, Cuma günü Hollanda hükümetine ait resmi bir uçakla ABD’nin Florida eyaletine seyahat etti. Medyada yer almayan bu ziyaret, sosyal medya kullanıcıları tarafından fark edildi. Hollanda hükümetinin “PH-GOV” adlı uçağının X hesabında, uçuş rotasına dair bilgiler paylaşıldı.
Sosyal medya paylaşımlarına göre, uçak Florida’daki Donald Trump’ın yazlığının bulunduğu Mar-a-Lago tatil beldesi yakınındaki West Palm Beach Havaalanı’na indi. Hollandalı gazeteci Menno Swart, Rutte’nin başbakanlığı döneminde kullandığı PH-GOV uçağının bu seyahat için NATO tarafından kiralandığını bildirdi. NATO yetkilileri, Rutte’nin ABD başkanı seçilen Trump ile görüşmek üzere Florida’ya gittiğini doğruladı. Ayrıca, Cumartesi günü yapılan resmi açıklamada, Rutte ile Trump’ın, “ittifakın maruz kaldığı küresel güvenlik meselelerini” konunun gündemine aldıkları ifade edildi. Rutte, ABD Kongre Üyesi Mike Waltz ve Trump’ın belirlediği ulusal güvenlik ekibiyle de bir araya geldi. NATO, iki liderin gülümseyerek el sıkıştığı bir fotoğrafı da paylaştı.
Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik kıtalararası balistik füze saldırısının hemen ardından yapılan bu görüşmenin zamanlaması dikkat çekici. Hollanda medyasına göre, görüşmenin ana gündem maddeleri arasında Ukrayna’nın geleceği ve artan Rusya, Çin ve Kuzey Kore tehditleri yer aldı. NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, ABD başkanlık seçimlerinin ardından yaptığı açıklamada, artan Rusya, Çin, İran ve Kuzey Kore tehditleriyle ortalama mücadele konusunda Trump ile istişarede bulunma arzusunu dile getirmişti. Rutte daha önce, Kuzey Kore askerlerinin Rusya’daki varlığından dolayı duyduğu rahatsızlığı ifade etmişti. Rutte’ye göre, Kuzey Kore askerleri, modern teknoloji karşılığında Rusya’nın Ukrayna’ya karşı yürüttüğü savaşta aktif rol alıyor. Ayrıca, Rusya, Çin, İran ve Kuzey Kore arasındaki işbirliğinin hem Avrupa hem de ABD için ciddi tehditler oluşturduğunu vurgulamıştır. Rutte, “Kuzey Kore, füzelerle ABD’ye kolayca ulaşma kapasitesine sahip ve bu teknoloji Rusya’dan gelmektedir,” şeklinde bir görüş belirtmiştir. NATO liderinin, Rusya’nın etkisini artırmasını engellemek amacıyla Ukrayna’ya daha fazla destek sağlanması gerektiği yönünde önerilerde bulunduğu kaydedilmektedir.
Belçika medyası ise, görüşmede Trump’ın yıllardır rahatsızlık duyduğu NATO’nun finansmanı konusunun da gündeme geldiğini bildirdi. Trump, NATO üyesi ülkelerden gayri safi yurtiçi hasılasının (GSYH) yüzde 2’sini savunma harcamalarına ayırmalarını istemektedir. Aksi takdirde NATO’dan ayrılma, yeterli katkı sağlamayan ülkelere savunma desteğinin sonlandırılması veya ABD askerlerinin Doğu Avrupa’dan çekilmesi gibi seçeneklerin gündeme gelebileceği uyarısında bulunmaktadır. Sırasıyla Hırvatistan, Portekiz, İtalya, Kanada, Belçika, Lüksemburg, Slovenya ve İspanya, ulusal gelirinin yüzde 2’sinden daha az katkı sunan NATO üyesi ülkeler arasında yer alıyor. Polonya, Estonya, ABD, Letonya ve Yunanistan ise NATO’ya en fazla katkı sağlayan ilk beş ülke durumundalar. Türkiye, GSYH’sinin yüzde 2.9’unu NATO katkı payı olarak ayırmaktadır.
Trump ve Rutte, NATO katkı payları konusunda benzer görüşlere sahip. Rutte, Hollanda başbakanı olduğu dönemde, Trump’ın bu konudaki görüşlerine destek vererek, ittifak üyelerinin daha fazla katkı sağlamasını istemiştir. Rutte, Trump’ın ilk başkanlık döneminde en iyi ilişki kurduğu Batılı liderlerden biri olmuştur. Bu durumun, Trump’ın ikinci kez başkanlık yapacağı dönem boyunca NATO ile ilişkilerin gidişatı açısından olumlu sonuçlar doğuracağı ifade edilmektedir. Rutte, yapılan seçimlerin ardından Trump’a gönderdiği tebrik mesajında, ilk döneminde güçlü bir ABD liderliği sergilediğini dile getirerek, “NATO aracılığıyla güç yoluyla barışı sağlamak amacıyla ciddi bir işbirliği yapmak için kendisiyle çalışmaktan mutluluk duyacağım,” değerlendirmesinde bulunmuştur.
