Orijinal Başlık: Türkiye – ABD Görüşmelerinden Suriye İçin Hangi Sonuçlar Çıktı?
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Esad rejiminin düşmesinin ardından Suriye konusunu görüşmek üzere Ankara’yı ziyaret etti. Blinken, Ankara Esenboğa Havalimanı’nda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile bir araya geldikten sonra, 13 Aralık Cuma sabahı Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile de buluştu. Görüşmelerde Türk ve Amerikalı yetkililer, Suriye’nin geleceği ile ilgili nasıl bir strateji izleyeceklerini tartıştılar ve istikrarlı bir Suriye için ortak bir anlayışa vardıklarını belirttiler. Ancak IŞİD ile mücadelede farklılıklar devam etti. ABD, Suriye’deki gelişmelerin IŞİD ile mücadeleye zarar vermemesi gerektiğini ifade ederken, Türkiye’nin Suriye’deki Halk Savunma Birlikleri’ne (YPG) yönelik askeri operasyonlarından memnuniyetsizliğini dile getirdi.
Suriye Milli Ordusu’nun Tel Rıfat bölgesine yönelik operasyonu ile ilgili olarak bilgi verildi. Suriye protestolarının sebeplerinden biri olan 13 yaşındaki Hamza’nın annesi, Esad’ın cezasını çekmesini umduğunu belirtti. İran ise, ‘Direniş Ekseni’ ülkelerinin kötü durumdan ne şekilde çıkacağını sorguladı.
Türkiye, terörle mücadelesinde taviz vermeyeceğini vurguladı. Görüşmelerde Esad sonrası Suriye yönetiminin nasıl şekilleneceği, bu yönetimin nitelikleri ve bölgesel ilişkilerin nasıl olacağı gibi konular ön planda oldu. Ayrıca, ABD ve Türkiye’nin bu süreçteki rollerinin neler olacağı ve iş birliğinin nasıl gerçekleştirileceği de değerlendirildi. Basın toplantısı yapmaktansa kısa açıklamalar yapan Blinken ve Fidan, Suriye’deki yeni döneme ilişkin bu ilk görüşmelerinde ileride nasıl bir strateji izleyeceklerine odaklandıklarını ifade ettiler. Ancak, Blinken’ın Biden yönetiminin 20 Ocak 2025’te yeni başkana devretmesi, bu görüşmelerin önemini azaltıyor. Fidan, bu ziyaretin muhtemelen Blinken’ın görev süresi boyunca gerçekleştireceği son Ankara ziyareti olduğunu belirtti.
Fidan, Suriye’de istikrar arzusunun ötesinde ülkenin geleceğiyle ilgili derin bir analiz yapmadı. Blinken ise, Suriye halkının daha iyi bir geleceğe ulaşması için fırsatları değerlendireceklerini vurguladı. Azınlıklar ve kadın hakları konularına da dikkat çekti. Blinken, Fidan ile nasıl bir Suriye hayal ettikleri konusunda genel bir mutabakat sağladıklarını belirtti.
IŞİD ile mücadele konusundaki başka bir tartışma ise ABD’nin Suriye’nin kuzey ve doğu bölgelerinde IŞİD’le mücadelesinin temelini oluşturan YPG ile olan iş birliği etrafında döndü. Türkiye, YPG’yi ‘terör örgütü’ olarak tanımlıyor ve bu yapının IŞİD ile savaşmak yerine özerk bir yapı oluşturma niyetinde olduğunu savunuyor. Blinken, Türkiye’ye gitmeden önce bu konuya yönelik ilk mesajını verdi ve Türkiye’nin PKK ve terörizm kaynaklı tehditler ile karşı karşıya olduğunu dile getirdi; ancak Suriye’de IŞİD’in yeniden güçlenmesine neden olacak çatışmaların çıkmaması gerektiğine dikkat çekti.
Erdoğan ve Blinken görüşmesinin ardından yapılan resmi açıklamada, Cumhurbaşkanının Türkiye’nin duruşunu yinelediği vurgulandı. Erdoğan, PKK’nın Suriye’deki mevcut durumdan yararlanmasına ve IŞİD ile mücadelede zafiyet yaşanmasına izin vermeyeceğini belirtti. Ankara ve Washington, son zamanlarda Suriye’nin kuzeyindeki IŞİD karşıtı mücadele ve YPG’nin rolü üzerine görüşmeler gerçekleştirdiler. Bu konular, 20 Ocak’ta görevine başlayacak Trump yönetimi ile yeniden masaya yatırılacak. Türkiye, yeni yönetimin YPG ile iş birliğini sonlandırmasını ve Suriye’deki 900 askerinin çekilmesini umuyor.
Blinken, düzenlediği basın toplantısında Ürdün’ün 14 Aralık’ta düzenleyeceği Suriye konulu uluslararası toplantısına da değindi. Ürdün, Arap Birliği tarafından kurulan Arap Bakanlar Temas Komitesi’nin, Suriye konulu ilk uluslararası toplantısını Akabe şehrinde dışişleri bakanları düzeyinde gerçekleştireceğini açıkladı. Temas Komitesi’nde Ürdün, Suudi Arabistan, Irak, Lübnan, Mısır ve Arap Birliği Genel Sekreteri yer alacak. Akabe toplantısına Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn, Katar ile birlikte ABD, Türkiye ve AB’nin dış politika ve güvenlikten sorumlu üst düzey temsilcisi ile BM Suriye Temsilcisi de katılacak. Blinken, Fidan ile basın toplantısında Suriye konusundaki görüş alışverişinin Akabe toplantısında devam edeceğini belirtti. Dışişleri Bakanlığı’ndan henüz Fidan’ın bu toplantıya katılıp katılmayacağına dair resmi bir açıklama yapılmadı.
