Başlık: Türkiye’den Ukrayna’ya Uzanarak Sağlık Skandalı
İnsan sağlığını tehdit eden çetelere bir yenisi daha eklendi. Telegram üzerinden gerçekleştirilen ilaç satışı, kanser, diyaliz ve psikiyatri hastalarının ihtiyaç duyduğu ilaçların yasa dışı yollarla alım satımına yol açtı. Bu yasa dışı satışlarda, Reampla gibi yüksek maliyetli kanser ilaçları ön plana çıkıyor; ancak hastalar bu ilaçları temin etmekte ciddi zorluklar yaşıyor. Özellikle, Telegram üzerinden satışı yapılan ilaçların Türkiye’deki eczanelerde ve ilaç depolarında bulunmadığı, ancak sosyal medya platformları aracılığıyla fahiş fiyatlarla pazara sunulduğu dikkat çekiyor.
“İLAÇLAR TÜRKİYE’DE YOK, TELEGRAM’DA VAR” Ukrayna kökenli kimliği belirsiz bir kişi tarafından yönlendirilen Telegram kanalı, Reampla isimli ilaç da dahil olmak üzere birçok reçeteli ilacı satışa sunmaktadır. Reampla, hormon reseptörü pozitif, ileri evre meme kanseri tedavisinde kullanılan bir ilaçtır. Türkiye’deki eczacılar, Reampla’nın mevcut olmadığını ve bu ilaçları edinemediklerini ifade ediyor. İstanbul Eczacı Odası Yönetim Kurulu Üyesi Simla Dilara Sezgin, “Halen depolarda Reampla bulunmuyor. Bu ilaçların reçetesiz satılması yasa dışıdır” diyerek Telegram üzerinden gerçekleştirilen satışların yasal olmadığını vurguladı.
Halk sağlığını tehdit eden çetelere bir yenisi daha katıldı. Kanser, diyaliz veya psikiyatri hastalarının kullanmak zorunda olduğu ilaçların Telegram uygulaması aracılığıyla Ukrayna kökenli bir şahıs tarafından sunulduğu belirlendi. Doktor kontrolünde, kırmızı ve yeşil reçeteli birçok ilaç, bu Telegram kanalı aracılığıyla “müşterilere” satılmaktadır. Kanalda yer alan bir Instagram hesabına yönlendirilirken, açıklama kısmında yer alan Rusça cümle şöyle yazıyor: “Türkiye deposundan uygun depolama seçenekleri, ONKOLOJİ, DİYALİZ ve diğerleri için.”
“KANSERDEN ANTİDEPRESANA HER ŞEY VAR” Telegram kanalında kanser ilaçlarının yanı sıra, psikiyatrik rahatsızlıklar için gereken ilaçlar da satışa sunulmakta. Cipralex (depresyon ve anksiyete tedavisinde kullanılan bir ilaç) ve Plavix (kalp hastalıkları için kullanılan bir ilaç) bu ilaçlar arasında yer almaktadır. Cipralex’in tanımı, depresyon, panik atak ve anksiyete bozukluğu gibi rahatsızlıkların tedavisinde kullanıldığı şeklindedir. Plavix ise iskemik kalp hastalığı, miyokard enfarktüsü sonrası tedavi ve damar hastalıklarında trombozun önlenmesinde kullanılıyor. Reampla isimli ilacın kullanım amacı ise şöyle açıklanıyor: “Reampla veya Valamor, hormon reseptörü pozitif, ileri (4.) evre meme kanseri hastalarını tedavi etmek için geliştirilmiş CDK4/6 inhibitörü sınıfından bir kanser ilacıdır. Bu ilaçlar genellikle aromataz inhibitörü (letrozol gibi) veya östrojen reseptör blokörü (fulvestrant gibi) ile birlikte kullanılmaktadır.”
“İLAÇ ZAMMINDAN BİLE HABERLERİ VAR” Telegram kanalında Türkiye’deki ilaç fiyatlarındaki artışla ilgili bilgi paylaşımında bulunuluyor. 24 Ekim 2024 tarihinde Türkiye’de ilaç fiyatlarına yapılan %23,5’lik artışı grupta duyuran şahıs, ilaç satış fiyatlarını artıracağını belirtmiştir. Bu durum, yasa dışı ilaç ticareti yapan grupların Türkiye’deki resmi fiyat artışlarını da takip ettiğini ve fırsatçılık yaptığını göstermektedir.
“YASALARA GÖRE SUÇ!” Reçeteli ilaçların, eczaneler dışında satılması açık bir suç teşkil etmektedir. Anayasa’nın 6197 sayılı Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Kanun’un 24. Maddesi gereği, ilaçların internet veya başka elektronik ortamlar üzerinden satışı yasaktır. İstanbul Eczacı Odası Yönetim Kurulu Üyesi Simla Dilara Sezgin, bu tür yasa dışı satışların engellenmesi gerektiğine dikkat çekerek sahte ilaç ve sağlık risklerine vurgu yaptı. İlaç depolarındaki fiyatlar ise 24 bin 406 TL ile 41 bin 474 TL arasında değişiklik göstermektedir.
“KARABORSA İLAÇ AĞI MECLİS GÜNDEMİNDE” CHP Gaziantep Milletvekili Hasan Öztürkmen, karaborsa ilaç ticareti konusunu Meclis gündemine taşıdı. Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu’na yönelik hazırlanan soru önergesinde, özellikle kanser hastalarının temin edemediği ilaçların sosyal medya üzerinden satışının nasıl engelleneceği sorgulanmaktadır. Öztürkmen, bu ilaçların hangi yollarla karaborsada yer bulduğunu ve hangi depolardan temin edildiğini sormaktadır. Sağlık Bakanlığı, bu yasadışı satışlara karşı önlem almayı taahhüt etmektedir.
Türkiye’deki kanser hastaları ve diğer kronik hastalıklara sahip bireyler, tedavi süreçlerine erişmekte büyük sıkıntılar yaşamaktadır. Bu ilaçların Telegram gibi sosyal medya platformları aracılığıyla yasa dışı satışı, halk sağlığını ciddi şekilde tehlikeye atmaktadır. Yasa dışı ilaç satışları sadece hastaların tedaviye erişimini engellemekle kalmamakta, aynı zamanda sahte ilaçların satışı gibi önemli sağlık risklerini de beraberinde getirmektedir. Sağlık Bakanlığı ve ilgili kurumlar, bu karaborsa ağlarının önüne geçmek için daha etkin önlemler almalıdır.
Öztürkmen’in sunmuş olduğu soru önergesi şöyle: “Aşağıdaki sorularımın Sağlık Bakanı Sayın Kemal Memişoğlu tarafından yazılı olarak cevaplandırılmasını; Anayasa’nın 98. ve içtüzüğün 96. maddeleri gereğince saygılarımla arz ederim. Türkiye’de özellikle kanser hastalarının yaşadığı ilaç krizinin boyutu her geçen gün artmaktadır. Kanser hastalarının erişimde zorluk çektiği ilaçların, sosyal medya üzerinden yasa dışı bir şekilde satıldığına dair bilgiler yayılmaya devam ediyor. 12 Punto’da yayınlanan Hazal Güven imzalı habere göre, Türkiye’deki kanser hastalarının bulmakta zorlandığı Reampla isimli ilaç, Ukrayna asıllı bir kişi tarafından Telegram ve Instagram (Hesap adı: farmatsevtyka.z.turechchyny) üzerinden pazarlanmaktadır. Sadece Reampla değil, Femera ve Emend isimli kanser ilaçları ile diyaliz ve psikiyatri hastalarının kullanması gereken kırmızı ve yeşil reçeteli birçok ilaç da aynı şekilde satılmaktadır. Türkiye’deki eczanelerde ve ilaç depolarındaki stoklarda bulunmayan bu ilaçlar, bu yöntemle aşırı fiyatlarla pazarlanıyor. Diğer yandan, konuyla ilgili haberler, Telegram ve Instagram üzerinden reçetesiz satılan ilaçların, Türkiye’deki bazı depolar ve eczanelerden temin edildiği yönünde şüpheler uyandırmaktadır. Bu kapsamda; 1- Reampla isimli kanser ilacının ilaç depolarında ve eczanelerde bulunmadığı belirtilirken, Telegram gruplarında nasıl satılabilmektedir? 2- Bu ilaçlar, fırsatçıların eline nasıl geçmiştir? Hangi ilaç depolarından ya da eczanelerden elde edilmiştir? 3- Türkiye’deki ecza depolarında kaç adet Reampla mevcuttur? 01.01.2024- 05.12.2024 tarihleri arasında Türkiye’deki ilaç depolarına kaç adet Reampla girmiş, kaç tanesi dağılmış, kime ve hangi eczanelere verilmiştir? 4- Yasadışı ilaç satışını engellemek ve kanser hastalarının ihtiyaç duyduğu ilaçlara kolay ulaşım sağlaması için ne gibi önlemler almayı planlıyorsunuz?”
“KANSERDEN ANTİDEPRESANA HER ŞEY VAR” Habere konu Telegram kanalındaki mevcut ilaç çeşitliliği de dikkat çekmektedir. Görseldeki ilacın psikiyatrik rahatsızlıklarda ve mutlaka doktor kontrolünde kullanılması gerektiği bildirilmektedir. Altında yazan Rusça metinde, “10 mg ve 20 mg Cipralex mevcuttur. Hafif ve orta şiddette endojen depresyon, panik atak, panik bozukluğu, yaygın anksiyete bozukluğu ve fobiler. Organik kaygılı ve depresif bozukluklar” ifadeleri yer almaktadır. Yapılan paylaşımın altında bulunan Rusça metni çevirdiğinizde, söz konusu ilacın kalp hastalarına yönelik olduğu anlaşılmaktadır: “Plavix 90 tablet. İskemik kalp hastalığı (miyokard enfarktüsünden sonra), serebral ve periferik damarların aterosklerozu olan hastalarda trombozun önlenmesi.” Satılan diğer bir ilaç ise diyaliz hastalarının kullanması için tasarlanmış bir ilaçtır. İlaç prospektüsünde, “PERFOSE hemodiyaliz veya periton diyaliz tedavisi gören yetişkin böbrek yetmezliği hastalarında kandaki fosfor seviyesinin kontrol edilmesi için kullanılmaktadır” şeklinde açıklanmaktadır. Emend isimli ilacın prospektüsüne bakıldığında ise kanser hastalarının kullanması için üretildiği görülmektedir. Bu ilaç, bahsi geçen Telegram kanalında mevcuttur. “EMEND, etkin madde olarak aprepitant içerir ve nörokinin 1 (NK1) reseptör antagonistleri adı verilen bir ilaç sınıfına aittir. Beyinde bulantı ve kusmayı kontrol eden belirli bir bölge bulunmaktadır. EMEND, bu bölgeye giden sinyalleri bloke ederek bulantı ve kusmayı azaltır. EMEND, erişkinlerde kemoterapi (kanser tedavisi) ile ilişkili bulantı ve kusmayı önlemek amacıyla diğer ilaçlarla birlikte kullanılmaktadır.”
“TÜRKİYE’DE İLAÇ ZAMMINDAN BİLE HABERLERİ VAR” İlaç satışını gerçekleştiren kişi, 24 Ekim 2024 tarihinde Türkiye’deki ilaçlara gelen %23,5’lik zammı da grupta duyurdu. Şahıs, Resmi Gazete’de yayımlanan kararı grupta paylaşarak ilaç satışına zam yapılacağını bildirmiştir.
“YASALARA GÖRE SUÇ!” Reçeteli olarak satılması gereken, hem devletin hem de ilgili branş doktorunun sıkı bir şekilde takip etmesi gereken ilaçların sosyal medya üzerinden satışı açıkça bir suç teşkil etmektedir. Konuyla ilgili Anayasa’nın 6197 sayılı Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Kanun’un 24. maddesi, “Eczanelerden zehirli ve müessir maddeler ile ilaçların toptan satışı yapılamaz ve eczaneler ihalelere giremez. Eczaneler arası ilaç takası, toptan satış sayılmaz; ilaçların satışı, alındığı ecza deposuna ya da zorunlu durumlarda diğer depolara iadesi, eczaneler arasındaki takası, süresi dolmuş ya da bozulmuş olanların imhası işlemleri, ilaç takip sistemine bildirim yapılması zorunludur. İlaçların internet veya başka bir elektronik ortamda satışı yapılamaz. Eczane eczacıları ve eczaneler adına internet sitesi açılamaz. Eczacılar, kendilerine reçete gönderilmesine ilişkin olarak her türlü şekilde, kurumlar, hekimler, diğer sağlık kurum ve kuruluşları ya da üçüncü şahıslarla açık ya da gizli iş birliği yapamazlar, simsar, kurye elemanı ve benzeri yönlendirme personeli bulunduramazlar, reçete toplama veya yönlendirme işlemleri gerçekleştiremezler ve bu yollarla alınan reçeteleri kabul edemezler. Bu fiillerin tespit edilmesi halinde, eczacı ve aracı kişi ya da kuruluşa 5.000 TL’den 50.000 TL’ye kadar idari para cezası uygulanabilir. Fiillerin tekrarı durumunda ise verilecek idari para cezası, daha önce verilen cezanın iki katı kadar uygulanacaktır.” İstanbul Eczacı Odası Yönetim Kurulu Üyesi Simla Dilara Sezgin, suç unsuruna dikkat çekerek, “Türkiye’de vitamin ya da mineral desteklerinin eczane dışında satılması gibi durumlar gözlemlenmektedir” dedi. Orijinal Başlık: Türkiye’den Ukrayna’ya uzanan sağlık skandalı
Yeniden Yazılmış İçerik: “Tarım Bakanlığı tarafından onaylı olan ürünler satılabilir, fakat bu duruma dahi karşıyız. Olayın muhatabı olan ürünler doğrudan ilaç kategorisine girmektedir. Bu nedenle, eczane dışındaki satışlar kesinlikle yasaktır ve bu bir suç teşkil etmektedir.” “BAŞKA İHBARLAR DA GELİYOR” İstanbul Eczacı Odası Yönetim Kurulu Üyesi Simla Dilara Sezgin, başka ilaçlarla ilgili benzer ihbarlar aldıklarını ifade ederek, “Meme kanserinde kullanılan bir ilaç olan Femera konusunda üç hastam var. Üçü de eczane eczane dolaşıyor. Biz sürekli depolarımızdan talepte bulunuyoruz. Femera’nın da Reample gibi farklı kanallarda satıldığını duyduk. Bahsettiğim ilaçların bulunamadığı durumlarda onlu veya beşli paketlerde satışlarının olması bize pek güvenilir gelmiyor. Bu nedenle, sahte ilaç olabileceğinden şüpheleniyorum” dedi. Ayrıca grupta piyasaya sürülen bir diğer ilaç ise Plavix.
