TRT Haber’de Uğur Becerikli’nin aktardığına göre, Tarım ve Orman Bakanlığı kahverengi kokarca zararlısıyla başa çıkmak için önemli bir adım atmış durumda. Uzak Doğu Asya menşeli bu zararlı tür, Türkiye’de tarım ürünlerine ciddi zararlar vermiştir. Ancak bakanlık, biyolojik mücadele yöntemiyle bu tehlikeyle başa çıkacak etkili bir çözüm geliştirmiştir. Samuray Arısı’nın doğaya salınmasıyla kahverengi kokarcanın yayılımı kontrol altına alınmaya çalışılmaktadır. 2025 yılı itibarıyla 1 milyon Samuray Arısı üretileceği müjdelenmiş, böylece mücadele daha da genişletilecektir.
Kahverengi kokarca, Çin, Japonya, Tayvan ve Kore Yarımadası’na özgü bir böcek türüdür. Boyları 2 santimetreye kadar ulaşabilen bu zararlı, savunma amacıyla kötü koku yayarak tanınır. Zamanla ticaretin etkisiyle dünya genelinde yayılan kokarca, 1996 yılında ABD’de, 2007 yılında ise Avrupa’da İsviçre’de ilk kez görülmüştür. 2017’de Türkiye’ye de ulaşan bu istilacı böcek özellikle Karadeniz bölgesinde tarım ürünlerine büyük zarar vermekteyse de, bakanlık bu duruma müdahale etmekte kararlıdır.
Kahverengi kokarca, elma, şeftali, soya, mısır ve fındık gibi önemli tarım ürünlerine tehdit oluşturmaktadır. Bu böcek türü, 300’den fazla bitki çeşidiyle beslenebilmekte ve tarımsal alanlarda önemli kayıplara neden olmaktadır. Aynı zamanda, evler, depolar ve ahırlar gibi kapalı alanlarda toplanarak yayılan kötü koku ile halkı rahatsız etmektedir.
Kahverengi kokarca ile mücadelede kimyasal ilaçlar yerine doğayı koruyarak biyolojik çözüm yöntemleri tercih edilmeye başlandı. 2021 yılında Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü’nde kurulan biyolojik mücadele laboratuvarı, bu konuda atılan önemli adımlardan biri olmuştur. 2022 yılında İtalya’dan getirilen Samuray Arısı burada çoğaltılmaya başlanmış ve 2023 yılı itibarıyla doğaya salınmıştır. Samuray Arısı, kahverengi kokarcayı hedef alarak onun yumurtalarını içine bırakmaktadır; böylece kokarcanın üremesi engellenmiş olmaktadır. Bu doğal yöntem, çevreye ve tarım ürünlerine zarar vermeden zararlı böceğin popülasyonunun kontrol altına alınmasını sağlar.
2025 yılına kadar Samuray Arısı üretiminin 1 milyon adede kadar artırılması hedeflenmektedir. Tarım ve Orman Bakanlığı, bu biyolojik mücadelenin etkinliğini artırmak amacıyla önümüzdeki yıllarda Samuray Arısı üretiminde büyük bir artış gerçekleştirecektir. Bu arıların tarımsal alanlarda yayılmasıyla kahverengi kokarca ile mücadele daha etkili hale gelecektir. 2023 yılı itibarıyla Türkiye genelinde 207 bin 286 Samuray Arısı üretilmiş ve bu arılar 35 ilde 190 ilçe ile 508 farklı noktada doğaya salınmıştır. 2025 yılına yönelik belirlenen hedef, bakanlığın bu alandaki kararlılığını ve soruna çözüm bulma konusundaki azmini ortaya koymaktadır.
Tarım ve Orman Bakanlığı, sadece kahverengi kokarcayla değil, birçok zararlı organizmayla da biyolojik mücadele konusundaki çalışmalarını sürdürmektedir. Türkiye genelinde 46 zararlı tür için gözlem (sürvey) çalışmaları gerçekleştirilirken, 35 zararlı tür için bu çalışmalar devam etmektedir. Ayrıca tarımsal zararlıları kontrol altına almak için üreten kişilere destek ödemeleri yapılmaktadır. Bu kapsamda, turunçgil böceği, süne böceği ve Akdeniz meyve sineği gibi zararlılarla mücadele edilmektedir.
