Yeni yılın yaklaşmasıyla birlikte pek çok işçi, asgari ücrette yapılacak artışı merakla bekliyor. Konuyla ilgili birçok açıklama yapılırken, son olarak Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan’dan önemli bilgiler geldi.
ASGARİ ÜCRETE NE KADAR ZAM YAPILACAK? Mynet’in haberine göre, Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan ABD’deki yatırımcılarla buluştuğu toplantıda asgari ücretle ilgili değerlendirmelerde bulundu ve asgari ücret artışı için yüzde 25 oranını belirtti. Fatih Karahan’ın ardından, IMF Türkiye Masası Şefi James Walsh da bu konuda açıklamalarda bulunarak asgari ücret artış oranı olarak yüzde 25 önerisini dile getirdi.
“ÜCRETLERİ ARTIRMAMAK İNSANLIĞA AYKIRI” Gelen bu açıklamalar üzerine iktisatçı Mahfi Eğilmez, önerilen yüzde 25 oranına tepki gösterdi. CNBC-e’de yayınlanan ‘4’te Ekonomi’ programında konuşan Eğilmez, “Ücretler elbette enflasyonu etkileyebilir ancak artış yapmamak, insanlığın gereğine aykırıdır. Bana 100 vermişsin fakat yıl ortasında benim satın alma gücüm 50’ye düşmüş. Beni tekrar 100’e döndür” ifadelerini kullandı.
“ENFLASYONİST BİR ETKİ YARATMAZ” Mahfi Eğilmez, yaptığı değerlendirmelerde şu sözlere yer verdi: “Bu bence mantıklı bir talep. Asgari ücreti bu kadar artırmamak gerektiğini söyleyenler var. Sendikalılık her yerde düşüyor; Türkiye’de de. Bu nedenle IMF ile tamamen aynı fikirde değilim. Yıl başında 100 TL olan bir ücretin eğer yüzde 50 enflasyon olur ve o kişi bu nedenle 50 liraya düşerse, o zaman buna 50 ilave ettiğinde tekrar 100’e çıkarıyorsun. Bu enflasyonist bir etki yaratmaz çünkü yılbaşındaki satın alma gücünü geri kazandırmış olursun.”
ASGARİ ÜCRET GEÇMİŞ ENFLASYON KADAR ARTARSA NE OLUR? Asgari ücretin yıl sonunda yapılacak zamla birlikte geçmiş enflasyon oranında artırılması gerektiğini savunanlar mevcut. Bu grup, IMF, Dünya Bankası, bazı yabancı bankalar ve iş insanlarından oluşuyor. Eğilmez, geçmiş enflasyona dayalı zam yapılmasının talep artışına yol açabileceğini ve bu durumun enflasyonu yeniden artıracağı görüşünü yansıtıyor.
“SATIN ALMA GÜCÜ BU YILDAN DAHA DÜŞÜK OLACAK” 2024 yılı için asgari ücretin 17.002 lira olarak belirlendiğini hatırlatan Mahfi Eğilmez, “2024 yılı ortalama enflasyon oranının yüzde 50 civarında olacağı düşünüldüğünde, asgari ücretin 2025 yılı başında bu oranda artırılması lazım. Bu da asgari ücretin (17.002 x 1,50 =) 25.503 lira olması demektir. Eğer 2025 yılında kamu kesiminin beklediği enflasyon oranına göre artış yapılması planlanıyorsa, yüzde 25 zam yapılması anlayışı öne çıkıyor. Bu görüş kabul edilirse asgari ücretin satın alma gücü, 2024 yılı başındaki seviyenin oldukça altına düşecektir.”
AÇLIK SINIRI 2024’TE 24 BİN 962 LİRA Mahfi Eğilmez, ayrıca şu bilgileri paylaştı: “Ocak 2024’te TÜRK-İŞ tarafından açıklanan açlık sınırı 15.048 lira olarak belirlendi. Tek başına yaşayan bir kişinin yaşam maliyeti ise 19.630 lira oldu. Bu durumda 17.002 liralık asgari ücret, açlık sınırının üzerinde ama tek kişinin yaşam maliyetinin altında kalıyor. Ağustos ayında açlık sınırının 19.271 lira, bireysel yaşam maliyetinin 24.962 lira olarak açıklandığını görüyoruz. Asgari ücret burada hem açlık sınırının hem de yaşam maliyetinin altına düşmüş durumda. Yıl sonuna kadar bu durumun daha da kötüleşeceği ihtimali bulunuyor.”
Eğilmez, ayrıca Merkez Bankası anketi veya TÜRK-İŞ verilerine göre, asgari ücrete yapılacak zammın yüzde 50’nin altında kalması durumunda, 2025 için beklenen enflasyon değerinin bile altında kalacağını belirtti.
