Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, BRICS grubuna üye olmak isteyen tüm ülkeleri gruba katılmaya davet ettiklerini açıkladı. Putin, Filistin Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas’ın da zirveye davet edildiğini belirtti. Rus lider, hem İslail hem de Filistin liderleriyle temas halinde olduğunu ve iki devletli çözümü desteklediğini ifade etti. BRICS üyesi ülkelerin liderleri, 22 Ekim’de Rusya’nın Kazan kentinde düzenlenecek üç günlük zirvede bir araya gelecek. Putin, dünya genelinde 30 ülkenin BRICS ile işbirliği yapma isteğini dile getirdiğini ve gelecek haftaki zirvede grubun genişlemesi için potansiyel seçeneklerin değerlendirileceğini söyledi. Ayrıca, Putin halka sesleniş konuşmasında Batılı ülkeleri dikkatli olmaları konusunda uyardı. Türkiye, BRICS’e katılmak için istekli olduğunu açıkça ifade etti. Zirve öncesinde Moskova’da gazetecilere açıklama yapan Putin, “Kapılar açık, hiç kimseyi engellemiyoruz” dedi. Bu yıl BRICS dönem başkanlığını üstlenen Rusya, Kazan’daki zirveye üye ülkelerin liderlerinin yanı sıra BRICS’e katılmak isteyen ülkeleri de davet etti. Türkiye, Malezya, Tayland, Endonezya, Bangladeş ve Nijerya, üyelik niyetlerini ifade eden ülkeler arasında yer alıyor. Yorumcular, Putin’in BRICS aracılığıyla Batı’ya karşı güçlü bir denge oluşturma çabası içinde olduğunu belirtiyor. BRICS, ilk kez 2009’da yapılan zirvede toplandı ve ismi, ilk beş üyesi olan Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika’nın İngilizce isimlerinin baş harflerinden oluşuyor. 2024 yılı başında Mısır, Etiyopya, Birleşik Arap Emirlikleri ve İran da gruba katıldı.
Türkiye’nin BRICS’e katılım başvurusu hakkında resmi bir açıklama yapılmamış olsa da, katılma isteği daha önceki birçok ifadesinde dile getirildi. Eylül ayı başında Putin’in dış politika danışmanı Yuri Uşakov, Türkiye’nin BRICS’e üyelik için başvurduğunu belirtmişti. Rus haber ajansı RIA Novosti’nin haberine göre Uşakov, “Türkiye tam üyelik için başvurdu, bunu değerlendireceğiz” dedi. AKP Sözcüsü Ömer Çelik, 3 Eylül’de yaptığı bir açıklamada, “BRICS’e üye olma isteğimizi Sayın Cumhurbaşkanımız birçok kez dile getirdi. Bu talebimiz açıktır ve süreç devam etmektedir. Ancak henüz somut bir gelişme yoktur” şeklinde konuştu. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, 19 Eylül’de katıldığı bir yayında Türkiye’nin BRICS üyeliğine olan ilgisini doğruladı. Fidan, “(BRICS üyeliği), Avrupa Birliği ile ekonomik entegrasyonumuz üyelikle taçlansaydı belki birçok konuda bu tür bir arayış içinde olmazdık” diye belirtti. Fidan, Haziran ayında Rusya’daki BRICS Dışişleri Bakanları toplantısında BRICS+ oturumuna katılarak Türkiye’nin BRICS ile ilişkilerini Avrupa Birliği’nin olumsuz politikalarına atıfta bulunarak gündeme getirmişti. Fidan, BRICS’i alternatif değil, tamamlayıcı bir platform olarak değerlendirdi.
Zirve, Filistin bağlamında da önemli bir etkinlik olarak takip ediliyor. Putin, Filistin Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas’ı doğrudan zirveye davet etti. Zirve öncesi, Putin, hem İsrail hem de Filistin liderleriyle iletişimde olduğunu ve iki devletli çözümü desteklediğini yineledi. Cuma günü yaptığı açıklamada, Çin ve Brezilya’nın Ukrayna’daki savaşın sona erdirilmesine dair ortak önerisinin “dengeli” olduğunu ve çözüm bulunması için iyi bir temel oluşturduğunu vurguladı. Mayıs ayında açıklanan Çin-Brezilya önerisi, Rusya’nın Ukrayna topraklarından çekilmesine gerek kalmadan gerginliğin azaltılmasını ve doğrudan diyalog ortamının yeniden tesis edilmesini öngörmektedir. Ancak Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, bu girişimi Moskova’nın çıkarlarına hizmet ettiği gerekçesiyle reddetti.