Yetkililer, Türkiye’nin en derin üçüncü mağarasında günlerce mahsur kalan ABD’li araştırmacı Mark Dickey’nin, girişinin 1000 metre (3000 feet’ten fazla) altında ciddi bir şekilde hastalanmasının ardından bir haftadan fazla bir süre sonra Salı günü yerel saatle 12:37’de kurtarıldığını söyledi.
Avrupa’nın dört bir yanından ekipler, 2 Eylül’de mide kanaması nedeniyle ağır hastalanan 40 yaşındaki deneyimli mağaracı Mark Dickey’e yardım etmek için Türkiye’nin güneyindeki Toros Dağları’ndaki Morca Mağarası’na akın etti. Geniş mağaranın haritasını çıkarmak için bir keşif gezisindeydi.
Dickey tek başına dışarı çıkamayacak kadar zayıftı, bu yüzden kurtarıcılar onu bir sedye yardımıyla taşıdılar ve nihayet yüzeye ulaşmadan önce yol boyunca kurulan geçici kamplarda sık sık durdular.
Türkiye Mağaracılık Federasyonu’ndan yapılan açıklamada, “Mark Dickey Morca Mağarası’ndan çıktı” denildi.
Kurtarılmasının ardından etrafı muhabirlerle çevrili bir sedyede yatan Dickey, bu zorlu süreci “çılgın, çılgın bir macera” olarak nitelendirdi.
Hızlı müdahalesiyle hayatını kurtaran Türk hükümetine teşekkür ederek, “Yeniden yer üstünde olmak muhteşem” dedi. Ayrıca uluslararası mağaracılık camiasına, Türk mağaracılara ve Macar Mağara Kurtarma Servisi’ne teşekkür etti.
Amerikalı, ilk olarak 3 Eylül’de bir Macar doktor tarafından mağarada tedavi edildi. Daha sonra doktorlar ve kurtarıcılar sırayla onunla ilgilendiler. Dickey’nin hastalığının nedeni belli değildi.
Salı günü Dickey, mağaranın derinliklerini keşfederken büyük miktarlarda kan kusmaya başladığını söyledi.
Gazetecilere verdiği demeçte, “Bilincimi tutmak zorlaşmaya başladı ve ‘Yaşamayacağım’ diye düşündüğüm bir noktaya ulaştım” dedi.
Kurtarma ekiplerinin onu mağaradan çıkarırken karşılaştığı en büyük zorluklar dik dikey bölümler ve yatay bölümlerde düşük sıcaklıklarda çamur ve su içerisinde gezinmekti. Karanlık ve nemli bir mağarada uzun süre kalmanın psikolojik bedeli de vardı.
Kurtarma çalışmalarına aralarında doktorlar, sağlık görevlileri ve deneyimli mağaracıların da bulunduğu Bulgaristan, Hırvatistan, Macaristan, İtalya, Polonya ve Türkiye’den 190’a yakın uzman katıldı. Bir doktor ve diğer üç ila dört kurtarıcıdan oluşan ekipler, sırayla her zaman onun yanında kaldı.
Kurtarma çalışmaları Cumartesi günü serum ve kan veren doktorların Dickey’nin bu zorlu tırmanışı başarabileceğine karar vermesiyle başladı.
Tahliye başlamadan önce, kurtarıcıların öncelikle mağaranın dar geçitlerinden bazılarını genişletmesi, onu bir sedye üzerinde dikey şaftlardan yukarı çekmek için halatlar yerleştirmesi ve geçici kamplar kurması gerekiyordu.
New York Croton-on-Hudson’dan Dickey, birçok uluslararası keşif gezisine katılmış tanınmış bir mağara araştırmacısı ve mağara kurtarıcısıdır.
Kendisi ve keşif gezisindeki diğer birkaç kişi, Anadolu Mağaracılık Grubu Derneği için 1.276 metre derinliğindeki (4.186 fit derinliğindeki) Morca Mağarası sisteminin haritasını çıkarıyorlardı. Dickey 2 Eylül’de hastalandı, ancak yer üstündeki insanlara haber vermek ertesi güne kadar sürdü.
Türk yetkililer Perşembe günü Dickey’nin ayakta durduğunu ve dolaştığını gösteren bir video mesajı yayınladı. Uyanıkken ve konuşurken, “içten iyileşmediğini” ve mağaradan çıkmak için yardıma ihtiyacı olduğunu söyledi.